Jakie dokumenty i pieczątki należy zniszczyć po śmierci lekarza?
Przepisy prawne nie nakładają obowiązku zniszczenia jakichkolwiek dokumentów i pieczątek po śmierci lekarza, wręcz przeciwnie dokumentacja medyczna powinna być po śmierci lekarza zabezpieczona przed zniszczeniem lub zaginięciem. Pomimo braku regulacji prawnych w tym zakresie, zniszczenie pieczątek należących do lekarza może być wskazane w celu zapobieżenia ich użyciu przez osoby nieuprawnione.
Pytanie dotyczy dwóch kwestii. Pierwszą jest ewentualne zniszczenie dokumentów po śmierci lekarza, drugą zniszczenie pieczątek.
Wprawdzie przepisy prawa nie regulują kwestii zniszczenia pieczątek po śmierci lekarza, to jednak ich zniszczenie może być uzasadnione w celu uniknięcia zagrożenia wykorzystania ich przez osoby nieuprawnione.
W odniesieniu do dokumentacji medycznej po śmierci lekarza stan prawny jest bardziej skomplikowany.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 z późn. zm.) podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych przechowuje dokumentację medyczną przez okres 20 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu. Okres przechowywania dokumentacji medycznej w przypadku zgonu pacjenta na skutek uszkodzenia ciała lub zatrucia, wynosi 30 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zgon. Zdjęcia rentgenowskie przechowywane poza dokumentacją medyczną pacjenta powinny być przechowywane przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wykonano zdjęcie, skierowania na badania lub zlecenia lekarza winny być przechowywane przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym udzielono świadczenia będącego przedmiotem skierowania lub zlecenia. Z kolei dokumentacja medyczna dotycząca dzieci do ukończenia 2. roku życia jest przechowywana przez okres 22 lat.
Dopiero po upływie wskazanych powyżej okresów podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych niszczy dokumentację medyczną w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta, którego dotyczyła. Oznacza to, iż dokumentacja medyczna nie może być zniszczona przed upływem powyższych okresów.
Skoro nie można zniszczyć dokumentacji medycznej, należy odpowiedzieć na pytanie kto jest obowiązany ją przechowywać po śmierci lekarza.
W przypadku, gdy zmarły lekarz wykonywał zawód w zakładzie opieki zdrowotnej, dokumentacja medyczna pozostaje w tym zakładzie.
Jeśli jednak zmarły lekarz wykonywał zawód w formie indywidualnej praktyki lekarskiej, stan prawny jest bardziej skomplikowany. Do czasu wydania przez Ministra Zdrowia stosownych przepisów wykonawczych, jednak nie dłużej niż do 1 stycznia 2011 r. obowiązuje w tym zakresie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie rodzajów indywidualnej dokumentacji medycznej, sposobu jej prowadzenia oraz szczegółowych warunków jej udostępniania (Dz. U. Nr 83, poz. 903). Rozporządzenie to wprawdzie reguluje postępowanie z dokumentacją medyczną w przypadku zaprzestania wykonywania zawodu lekarza poza zakładem opieki zdrowotnej, jednak dotyczy to sytuacji, gdy zaprzestanie wykonywania zawodu nastąpiło z innych przyczyn niż śmierć lekarza.
W projekcie rozporządzenia, które ma zastąpić rozporządzenie z 2001 r. znajdują się zapisy, iż w przypadku zaprzestania wykonywania praktyki z powodu śmierci lekarza dokumentację medyczną przechowuje okręgowa izba lekarska, której lekarz był członkiem. Wprawdzie są to tylko zapisy projektu, które nie stanowią obowiązującego prawa, to w przypadku opisanym w pytaniu, najwłaściwszym rozwiązaniem wydaje się wystąpienie do właściwej okręgowej izby lekarskiej o przejęcie dokumentacji medycznej po zmarłym lekarzu. Jest to postępowanie uzasadnione w związku z podjętym przez Naczelną Radę Lekarską stanowiskiem Nr 75/04/IV z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu postępowania z dokumentacją medyczną, prowadzoną przez lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych poza zakładami opieki zdrowotnej w przypadku jego śmierci, które stanowi, iż Naczelna Rada Lekarska mając na względzie słuszny interes pacjentów uznaje, iż dokumentacja medyczna, prowadzona przez lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych poza zakładami opieki zdrowotnej, w przypadku jego śmierci powinna być przechowywana w okręgowej izbie lekarskiej, której lekarz był członkiem.
Katarzyna Godlewska