Czy w świetle aktualnie obowiązujących przepisów SP ZOZ może pobierać opłaty od pacjentów nieubezpieczonych za świadczenia udzielone w ramach szpitalnego oddziału ratunkowego oraz w nocnej pomocy lekarskiej?

Pragniemy nadmienić, że umowy zawarte z Narodowym Funduszem Zdrowia w powyższych zakresach świadczeń są rozliczane w formie ryczałtu miesięcznego.

Pobieranie opłat w SOR jest niezgodne z prawem. W przypadku SOR wynika to wprost z art. 1 ustawy z 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym - dalej u.p.r.m. Powołany przepis stanowi: "W celu realizacji zadań państwa polegających na zapewnieniu pomocy każdej osobie znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego tworzy się system Państwowe Ratownictwo Medyczne, zwany dalej "systemem"".

Zawarte w cytowanym przepisie sformułowanie: "każda osoba" jest sformułowaniem maksymalnie pojemnym. Przepis nie ogranicza owej "każdej osoby" do kręgu osób ubezpieczonych, kobiet w ciąży, dzieci. Każda osoba oznacza dosłownie każdą osobę. Także tę nieubezpieczoną, obcokrajowca, itp. W związku z tym "wystawianie" rachunków za świadczenia udzielane w SOR jest niezgodne z przepisem ustawy. Stan ten trwa od początku funkcjonowania systemu PRM.

Co do nocnej pomocy lekarskiej, sytuacja jest odrobinę inna. NPL (nocna pomoc lekarska) jest dedykowana podopiecznym POZ (podstawowej opieki zdrowotnej). W tym zakresie do obrotu prawnego weszła nowa ustawa, a mianowicie ustawa z 4 listopada 2016 roku o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw - dalej u.z.u.ś.o. Zgodnie z art. 1 pkt 2 u.z.u.ś.o. który zmienia art. 50 ust. 16 ustawy z 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - dalej u.ś.o.z. W nowym brzmieniu art. 50 ust. 16 u.ś.o.z. brzmi: "W przypadku gdy świadczenie opieki zdrowotnej zostało udzielone pomimo braku prawa do świadczeń opieki zdrowotnej w wyniku:

1)

posługiwania się kartą ubezpieczenia zdrowotnego albo innym dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przez osobę, która utraciła to prawo w okresie ważności karty albo innego dokumentu, albo

1a)

potwierdzenia prawa do świadczeń w sposób określony w ust. 3 osób, o których mowa w art. 52 ust. 1 u.ś.o.z., albo

2)

złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 6

- osoba, której udzielono świadczenia opieki zdrowotnej, jest obowiązana do uiszczenia kosztów tego świadczenia, z wyłączeniem osoby, której udzielono świadczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 2 pkt 1 u.ś.o.z.". Wspomniany zaś art. 15 ust. 2 pkt 1 u.ś.o.z. dotyczy świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. NPL zaś jest elementem świadczeń z zakresu POZ. Zatem w tym zakresie, lecz dopiero od dnia 12 stycznia 2017 r. (data wejścia nowelizacji w życie) wystawianie rachunku za NPL także narusza prawo.