Odpowiedź:

Decyzja o przyznaniu pracownikowi środków ochrony indywidualnej i odzieży roboczej należy do pracodawcy. Podejmując ją pracodawca powinien wziąć pod uwagę następujące okoliczności:

a) czy pracownik narażony jest na działanie czynników szkodliwych?

b) czy odzież pracownika może ulec zniszczeniu lub zabrudzeniu w czasie wykonywania pracy?

Jeśli odpowiedź na jedno z tych pytań jest twierdząca, zasadnym jest rozważenie wyposażenia pracowników administracyjnych w obuwie ochronne/robocze.

Uzasadnienie

Decyzja o przyznaniu pracownikowi środków ochrony indywidualnej i odzieży roboczej należy do pracodawcy. Przy dokonywaniu oceny, czy jest zasadnym przyznanie pracownikowi środków ochrony indywidualnej pracodawca powinien uwzględnić zakres niebezpiecznych i szkodliwych czynników, w których wykonywana jest praca. Pracodawca ma bowiem obowiązek dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami - art. 237(6) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p.

Jeśli natomiast odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu lub odzież i obuwie robocze są konieczne ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach (art. 237(7) § 1 k.p.).

Kodeks pracy daje pracodawcy prawo określenia stanowisk, na których dopuszcza używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, o ile spełniają wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 237(7) § 2 k.p.). W takim wypadku jednak, czyli gdy pracownik używa własnej odzieży, pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny (art. 237(7) § 3 k.p.). Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), określający szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej wskazuje, że środki ochron kończyn dolnych są wymagane przy pracach stwarzających ryzyko urazów kończyn dolnych (w tym oparzenia), ich zamoczenia lub zanieczyszczenia substancjami i materiałami toksycznymi, drażniącymi, żrącymi, podatnymi na gnicie lub mogącymi być źródłem infekcji oraz wykonywane w warunkach niskiej lub wysokiej temperatury.

Przyjmuje się, że obuwie ochronne ze względu na przeznaczenie można podzielić na:

- obuwie chroniące przed czynnikami chemicznymi

- obuwie chroniące przed czynnikami biologicznymi

- obuwie chroniące przed czynnikami mechanicznymi

- obuwie chroniące przed czynnikami termicznymi

- obuwie chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym

- obuwie chroniące przed czynnikami atmosferycznymi

- obuwie przeznaczone do stosowania w atmosferze zagrożonej wybuchem.

Odnosząc powyższe do treści zadanego pytania, które dotyczy pracy pracowników administracyjnych szpitala (np.: sekretariaty, rejestracje), stwierdzić trzeba, że pracodawca powinien wziąć pod uwagę następujące okoliczności:

a) czy pracownik narażony jest na działanie czynników szkodliwych?

b) czy odzież pracownika może ulec zniszczeniu lub zabrudzeniu w czasie wykonywania pracy?

Jeśli odpowiedź na jedno z tych pytań jest twierdząca, zasadnym jest rozważenie wyposażenia pracowników administracyjnych w obuwie ochronne/robocze.

Podkreślić należy, że możliwość wypłaty ekwiwalentu dotyczy tylko obuwia roboczego (odzieży roboczej). W przypadku środków ochrony indywidualnej, jak obuwie ochronne, obowiązek jego nieodpłatnego dostarczenia w całości spoczywa na pracodawcy.

Karolina Kołakowska, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie

Odpowiedzi udzielono 12.11.2015 r.