Czy pacjent objęty opieką hospicjum domowego pozostaje na liście pacjentów POZ?
Jeśli tak, to czy zabiegi zlecone przez lekarza hospicjum, np. kroplówki musi realizować pielęgniarka rodzinna?
Gdzie wykonywane są badania zlecone przez lekarza hospicjum domowego?

Pacjent objęty opieką hospicjum domowego pozostaje na liście pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej. Świadczenia w hospicjum domowym realizowane są we współpracy z lekarzem, pielęgniarką oraz położną podstawowej opieki zdrowotnej (§ 8 ust. 3 zarządzenia Prezesa NFZ nr 63/2009/DSOZ z dnia 2 listopada 2009 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju opieka paliatywna i hospicyjna), a hospicjum domowe realizuje świadczenia opieki hospicyjnej w zakresie, który jest wskazany w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej (Dz. U. Nr 139, poz. 1138 z późn. zm.; dalej jako: r.ś.g.). Ponadto w zakresie koniecznym do wykonania świadczeń gwarantowanych świadczeniodawca zapewnia świadczeniobiorcy nieodpłatnie badania diagnostyczne oraz leki i wyroby medyczne oraz środki pomocnicze.
Opieka paliatywna i hospicyjna to wszechstronna, całościowa opieka nad pacjentem chorującym na nieuleczalne, postępujące choroby, realizowana w warunkach stacjonarnych, domowych i ambulatoryjnych. Świadczenia te mają na celu zapobieganie bólowi i innym objawom somatycznym oraz ich uśmierzanie, łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych. Są one udzielane w szczególności w chorobach, które nie rokują nadziei na wyleczenie. W ramach opieki paliatywnej i hospicyjnej udzielanej w warunkach domowych, pacjent ma całodobowy dostęp do świadczeń udzielanych przez lekarza i pielęgniarkę przez 7 dni w tygodniu. Porady lekarskie odbywają się nie rzadziej niż 2 razy w miesiącu, wizyty pielęgniarskie zaś nie rzadziej niż 2 razy w tygodniu.
Świadczenia gwarantowane z zakresu opieki paliatywno-hospicyjnej zostały wskazane w rozporządzeniu w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej. Jak wynika z postanowień § 6 r.ś.g. świadczenia gwarantowane realizowane w warunkach domowych obejmują, świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez lekarzy, świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez pielęgniarki, leczenie farmakologiczne, leczenie bólu zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (drabina analgetyczna), leczenie innych objawów somatycznych, opiekę psychologiczną nad świadczeniobiorcą i jego rodziną oraz rehabilitację. Ponadto bezpłatne wypożyczanie wyrobów medycznych i środków pomocniczych wymienionych w pkt 2 części II załącznika nr 2 do r.ś.g. Ponadto jeżeli wystąpi konieczność wykonania badań diagnostycznych (w zakresie koniecznym do realizacji świadczeń gwarantowanych określonych powyżej) świadczeniodawca jest zobowiązany zapewnić bezpłatny dostęp do badań diagnostycznych (§ 8 ust. 1 r.ś.g.).

Uwagi
Niewątpliwie analiza treści rozporządzenia wskazuje na pewną niekonsekwencje ustawodawcy. Wykaz świadczeń gwarantowanych dla opieki realizowanej w hospicjum domowym wyłącza, poprzez odesłanie do świadczeń realizowanych w hospicjum stacjonarnym (§ 6 – odesłanie do postanowień § 5 r.ś.g.), zlecenie badań przez lekarza hospicjum oraz zapewniania leków i wyrobów medycznych, co byłoby logiczne w kontekście regulacji zawartej w zarządzeniu nr 63/2009/DSOZ, że świadczenia hospicjum domowego realizowane są we współpracy ze świadczeniodawcą podstawowej opieki zdrowotnej. Jednak treść § 8 ust. 1 r.ś.g. nie pozostawia wątpliwości, że jeżeli realizacja świadczeń gwarantowanych w ramach świadczeń hospicjum domowego wymaga zlecenia badań diagnostycznych, świadczeniodawca realizujący świadczenia z tego zakresu winien je bezpłatnie zapewnić. Moim zdaniem, przepis § 8 ust. 1 r.ś.g. nie powinien dotyczyć świadczeń hospicjum domowego, albowiem jest to sprzeczne z istotą takich świadczeń oraz regulacją związaną z pozostawaniem świadczeniobiorcy również pod opieką POZ.
Agnieszka Pietraszewska-Macheta