- W regionie lubuskim słabością jest leczenie onkologiczne, które jest odwrotnie proporcjonalne do zdiagnozowanych potrzeb - mówiła marszałek województwa lubuskiego Elżbieta Polak, która uczestniczyła 23 maja 2014 w spotkaniu w Wielkopolskim Centrum Onkologii w Poznaniu. Podczas spotkania prezentowany był harmonogram prac oraz stopień przygotowania do realizacji projektu.

 - Bardzo nam zależy, żeby projekt ośrodka radioterapii protonowej był projektem dla całej Polski Zachodniej. W naszym szpitalu w Gorzowie Wlkp. brakuje radioterapii, mamy daleko zaawansowane prace nad dokumentacją. Mamy też w Lubuskiem bardzo dobry projekt monitorowania zachorowań na raka, realizowany wspólnie z Brandenburgią, z funduszy EWT. Prowadzony jest rejestr, który Niemcy już świetnie wykorzystują. Ich metody leczenia są skuteczniejsze, niż u nas, gdzie niestety umieralność na nowotwory wciąż jest bardzo wysoka – mówiła Elżbieta Polak.

Projekt powstał z inicjatywy trzech uczelni poznańskich: Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego, Politechniki Poznańskiej oraz Wielkopolskiego Centrum Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie przy wsparciu Województwa Wielkopolskiego.

Utworzone zostało konsorcjum w celu promowania rozwoju radioterapii protonowej w tym budowy ośrodka radioterapii protonowej oraz rozwoju badań nad oddziaływaniem wiązki protonowej z organizmem poprzez badania w zakresie fizyki, chemii, biologii i technologii medycznych.

Część kliniczna projektu realizowana będzie w oparciu o strukturę Wielkopolskiego Centrum Onkologii. Zespół profesorów z ww. uczelni poczynił wstępne ustalenia z przedstawicielami środowisk naukowych i klinicznych w zakresie radioterapii onkologicznej w województwach Polski Zachodniej. Wstępny zakres projektu zakłada 14 pakietów badawczych, z których 7 byłoby realizowanych w Wielkopolsce, a 7 pozostałych w województwach: lubuskim, dolnośląskim, opolskim i zachodniopomorskim.

Protonoterapia jest odmianą radioterapii, w której stosuje się jako wiązkę promieniowania jonizującego – protony o energiach do 250 MeV. Radioterapię protonową stosuje się do leczenia guzów mózgu i rdzenia kręgowego, nowotworów u dzieci, a także w innych lokalizacjach, w których guz nowotworowy położony jest bardzo blisko narządów krytycznych. Terapia umożliwia uzyskanie znacznie lepszego rozkładu dawki niż przy pomocy wiązek fotonów i elektronów stosowanych powszechnie w radioterapii nowotworów.

Na świecie obecnie czynnych jest tylko ponad dwadzieścia ośrodków radioterapii protonowej, gdyż metoda ta jest droższa od konwencjonalnej radioterapii fotonowej i nadal wymagająca badań. W Europie buduje się co najmniej 10 nowych ośrodków.