Z praktyki i orzecznictwa wynika, że tylko wtedy, gdy komisja sama błąd naprawi lub gdy żadnego uzasadnienia nie napisze.

Przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym 10 lutego br. rozpatrywano sprawę Piotra D., który zdawał radcowski egzamin zawodowy w dniach 26-29 marca 2019 r.

Za rozwiązanie casusu z prawa karnego otrzymał ocenę niedostateczną. Dlatego - jak twierdził - że nie odpowiadała ona rozwiązaniu z przyjętego klucza. Jednak propozycja zdającego była korzystniejsza dla potencjalnego klienta niż to wynikało z poprawnej odpowiedzi ( sygn. akt VI SA/Wa 2594/10) .

Decyzję Komisji II Stopnia Piotr D. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd wyda orzeczenie 21 lutego br., ale szanse na uchylenie uchwały komisji są niewielkie. Dlaczego? - wyjaśniamy. 

Odwołanie do Komisji

Od wyniku egzaminu radcowskiego można odwołać się do Komisji Egzaminacyjnej II stopnia. Komisja ta nie może pogorszyć oceny zdającego, ale może ją poprawić, gdy dostrzeże pozytywne elementy pracy, które zostały pominięte przez egzaminatorów, a co do których skarżący nie sformułował zarzutów w swoim odwołaniu. Nie może wziąć pod uwagę te pozytywne elementy pracy, które zostały pominięte przez egzaminatorów, a co do których skarżący nie sformułował zarzutów w swoim odwołaniu.

Czytaj w LEX: RODO w kancelarii prawnej w kontekście polskich regulacji sektorowych >

Porównywanie prac i ocen niewiele daje

Komisje egzaminacyjne nie mają żadnego "luzu decyzyjnego", co oznacza, że jeżeli w ramach dokonywania ustaleń faktycznych prace egzaminacyjne, zostaną ocenione pozytywnie, to wynik egzaminu musi być pozytywny (sygn. akt  II GSK 3208/17, wyrok z 5 listopada 2019 r.)

Czytaj też: W sobotę odbyły się egzaminy na aplikacje>>

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, każda sprawa dotycząca ustalenia wyniku  egzaminu adwokackiego (radcowskiego)  jest sprawą indywidualną w rozumieniu art. 1 ust. 1 k.p.a., co oznacza, że sprawa taka nigdy nie jest rozpatrywana porównawczo, ponieważ uchwała komisji egzaminacyjnej konkretyzuje normy prawa materialnego wyłącznie w odniesieniu do indywidualnie oznaczonego zdającego i w jego wyłącznie sprawie.

Zróżnicowanie ocen co do poszczególnych kandydatów na adwokatów jest w takiej sytuacji dopuszczalne i nie narusza zasady równości - stwierdził NSA.

Jak orzekł NSA w wyroku z z 1 kwietnia 2014 r., sama okoliczność różnicowania ocen wystawionych przez egzaminatorów oraz poszczególne komisje egzaminacyjne, jak również siły przedstawianej przez nich argumentacji, jest rzeczą naturalną, gdyż nie jest możliwe ustalenie idealnych kryteriów ocen. Te naturalne różnice uwzględnił zresztą ustawodawca w art. 36(4) ust. 10 ustawy o radcach prawnych przyjmując stosowny system dokonywania tych ocen (sygn. akt VI SA/Wa 4228/14).

Sprawdź w LEX: Jak obliczyć wynagrodzenie dla pracownika należne za czas do płatnego urlopu na przygotowanie się do egzaminu radcowskiego? >

Braki w uzasadnieniu oceny

Nawet ewentualne braki w uzasadnieniu (naruszenie przepisu art. 107 § 3 k.p.a.), polegające nie tyle na braku uzasadnienia co do spornych kwestii, ile na jego lakoniczności przy prawidłowym ustaleniu stanu faktycznego, nie przesądzają o uwzględnieniu skargi.

W innym orzeczeniu NSA zwrócił uwagę, że egzamin radcowski służy sprawdzeniu przygotowania do samodzielnego i należytego świadczenia pomocy prawnej w celu ochrony prawnej interesów podmiotów, na rzecz których jest wykonywana.

Dlatego poprawne rozwiązanie zadania pod względem formalnych i materialnym, które jednak nie uwzględnia interesu strony, którą zgodnie z zadaniem zdający reprezentuje, świadczy o braku przygotowania do należytego wykonywania zawodu radcy prawnego. 

Sprawdź w LEX: Czy pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w poprawkowym egzaminie wstępnym i radcowskim? >

W konsekwencji, ocenę pozytywną może otrzymać tylko takie rozwiązanie, które jest poprawne pod względem formalnym, materialnym i uwzględnia interes strony reprezentowanej przez osobę zdającą (wyrok NSA z 27 lutego 2014 r., sygn. akt II GSK 1959/12).