Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675; dalej jako: ustawa) w istotny sposób zmienia system planowania przestrzennego na poziomie podstawowych jednostek podziału terytorialnego kraju, tj. gmin. Zmiany te dotyczą zarówno szeroko rozumianej płaszczyzny stanowienia prawa, jak i procedury jego stosowania. Sytuacji nie ułatwia metoda przyjęta przez ustawodawcę, a polegająca na wprowadzeniu wyraźnej zmiany (art. 70 ustawy) do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , jak i zamieszczeniu w samej ustawie przepisów, które bezpośrednio u.p.z.p. dotyczą.

Wagę i znaczenie nowych rozwiązań podkreśla fakt, że do treści art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , zawierającego katalog potrzeb i wartości uwzględnianych w planowaniu przestrzennym, dodano potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej, w szczególności sieci szerokopasmowych. W kolejnym art. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zmieniona została definicja „inwestycji celu publicznego”. Jak wynika to z uzasadnienia projektu, celem tej zmiany było usunięcie pojawiających się w praktyce wątpliwości, a zarazem jednoznaczne przesądzenie, że inwestycją taką jest również inwestycja dotycząca publicznej sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu przepisów Prawa telekomunikacyjnego, realizowana przez prywatnego operatora i z prywatnych środków. Doprecyzowano także definicję „uzbrojenia terenu”, stanowiącą jedną z przesłanek ustalenia warunków zabudowy (art. 61 ust. 1 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ), przyjmując, iż pojęcie to obejmuje drogi, obiekty budowlane, urządzenia i przewody, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami .

W zakresie realizacji „władztwa planistycznego”, w płaszczyźnie procedur szeroko rozumianego stanowienia prawa, wprowadzony został obowiązek występowania przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) w procedurze tworzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy o opinię dotyczącą rozwiązań przyjętych w projekcie studium do Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej w zakresie telekomunikacji (art. 11 pkt 8 lit. k) u.p.a.p.). W procedurze tworzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dodano obowiązek uzyskania opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej w zakresie telekomunikacji o projekcie planu (art. 17 pkt 6 lit. d) ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ). Włączenie organu regulacyjnego w proces planowania przestrzennego ma zapewnić odpowiednie uwzględnianie potrzeb rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej tak, aby przez nieuzasadnione zakazy i ograniczenia nie dochodziło do powstawania obszarów pozbawionych dostępu do nowoczesnych usług telekomunikacyjnych. Ze względu na to, że przepisy te weszły w życie w dniu 17 lipca należy przyjąć, że w odniesieniu do wszystkich aktualnie toczących się procedur uchwalania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy czy procedur tworzenia planów miejscowych powstał obowiązek zasięgnięcia opinii Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Niewątpliwie przyczyni się to do wydłużenia czasu trwania tych procedur. Pominięcie, jednakże, opinii Prezesa UKE skutkować może uznaniem, iż doszło do istotnego naruszenia trybu sporządzania studium bądź planu miejscowego i w konsekwencji stwierdzeniem ich nieważności w trybie art. 28 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym .

W zakresie postępowania w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego, wzorem przyjętych wcześniej rozwiązań w Prawie budowlanym wprowadzono karę pieniężną na organ I instancji w przypadku przewlekłości postępowania. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 51 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w przypadku niewydania przez właściwy organ decyzji w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji, organ wyższego stopnia wymierza temu organowi ,w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa. Kara pieniężna może być wymierzona w przypadku zwłoki we wszystkich postępowaniach dotyczących inwestycji celu publicznego. Ustawodawca nie ograniczył bowiem możliwości jej wymierzenia tylko do postępowań dotyczących lokalizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej. Za początek biegu terminu 65 dni przyjąć należy dzień złożenia przez inwestora kompletnego wniosku spełniającego wymogi określone w ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Innymi słowy, termin 65 dni nie rozpocznie biegu od dnia złożenia wniosku podlegającego uzupełnieniu w trybie art. 64 § 2 k.p.a., ale dopiero od dnia, kiedy ewentualne braki formalne zostaną uzupełnione. Do terminu, którego przekroczenie grozi organowi I instancji karą pieniężną nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu (art. 51 ust. 2c ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ). Organem wyższego stopnia w sprawach wymierzania kar pieniężnych jest wojewoda (art. 51 ust. 2a u.p.z.p.). Oznacza to, że organem właściwym do rozpatrzenia zażalenia na postanowienie o ukaraniu organu I instancji grzywną będzie na podstawie art. 17 pkt 2 k.p.a. właściwy minister.

Bardzo istotne zmiany w postępowaniu o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego wprowadzają zamiany do art. 53 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Na mocy dodanego ustępu 2a Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej może występować na prawach strony w postępowaniu w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami . Do Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej stosuje się przepisy k.p.a. dotyczące prokuratora. Jednocześnie w nowym brzmieniu ustępu 5 tego przepisu przyjęto, że wszystkich uzgodnień, o których mowa w ust. 4 art. 53, dokonuje się w trybie art. 106 Kodeksu postępowania administracyjnego, z tym że zażalenie przysługuje wyłącznie inwestorowi. W przypadku niezajęcia stanowiska przez organ uzgadniający w terminie 2 tygodni od dnia doręczenia wystąpienia o uzgodnienie - uzgodnienie uważa się za dokonane. Inaczej niż w przypadku ust. 2a, zakres normowania art. 53 ust. 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie został ograniczony tylko do postępowań w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, ale dotyczy wszelkich postępowań o lokalizację inwestycji jakiegokolwiek celu publicznego.

W nowym brzmieniu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jednoznacznie określono, iż niedopuszczalna jest odmowa lokalizacji inwestycji celu publicznego ze względu na wymagania wywodzone z ogólnych wartości wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , a podstawą odmowy mogą być wyłącznie wyraźne przepisy prawa (prawa materialnego) wykluczające możliwość lokalizacji inwestycji celu publicznego (art. 56 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ). Zmianie też uległ art. 57 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w związku ze zniesieniem kompetencji wojewody do wydawania decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego w przypadku nadmiernej zwłoki w postępowaniu prowadzonym przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Ta kompetencja została zastąpiona możliwością wymierzenia kary pieniężnej, stąd bezprzedmiotowy stał się obowiązek przesyłania przez wojewodę kopii decyzji marszałkowi.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.)
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 118 ze zm.)
Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675)