Osoba ma ustalone prawo do świadczeń rodzinnych od 1 listopada 2011 r. na dziecko na okres zasiłkowy 2011/12. Decyzją z dnia 24 maja 2012 r. wnioskodawczyni uzyskała prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z wyrównaniem od lutego 2012 r. na czas nieokreślony. Po ponownym przeliczeniu dochodu z uwzględnieniem dochodu uzyskanego ustalono, że dochód rodziny przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę do zasiłku rodzinnego o kwotę wyższą niż 68 zł.

Od którego miesiąca nie przysługuje prawo do zasiłku rodzinnego?

Odpowiedź

Przedstawiony przykład powoduje, iż rodzina zasadniczo będzie miała dochód uzyskany oraz ewentualną utratę prawa do świadczeń od miesiąca czerwca.

Uzasadnienie

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) - dalej u.ś.r. weszła w życie w dniu 1 maja 2004 r. Ponadto obecnie obowiązującym jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 298, poz. 1769) - dalej r.s.t.p.


Pojęcie dochodu rodziny zostało przez ustawodawcę zdefiniowane jednoznacznie i w sposób nie budzący wątpliwości jako suma dochodów członków rodziny. Dochód członka rodziny zaś to przeciętny miesięczny dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 4-4b (art. 3 pkt 2a u.ś.r.). Na dochód składają się różne elementy spośród, których należy wyodrębnić przede wszystkim dochód opodatkowany i nieopodatkowany. Ten pierwszy, zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 6 lit. a r.s.t.p. wykazywany jest na zaświadczeniu z urzędu skarbowego o wysokości dochodów uzyskanych przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, wzór zaświadczenia określa załącznik do r.s.t.p.


W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, ustalając dochód członka rodziny, osoby uczącej się lub dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, uzyskany w tym roku dochód dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód ten został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa do świadczeń rodzinnych (art. 5 ust. 4a u.ś.r.). Zatem wystąpienie okoliczności dochodu uzyskanego automatycznie skutkuje obowiązkiem podjęcia przez organ właściwy działań z urzędu mających na celu stosowne przeliczenie dochodu. Ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje, iż uzyskaniem dochodu będzie między innymi uzyskanie dochodu spowodowane uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, z wyjątkiem rent przyznanych rolnikom w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego. Jednocześnie pod pojęciem renty należy rozumieć emerytury i renty inwalidzkie oraz renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowe określone w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o ubezpieczeniu społecznym rolników, o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, a także uposażenia w stanie spoczynku określone w przepisach prawa o ustroju sądów powszechnych, przepisach o prokuraturze oraz w przepisach o Sądzie Najwyższym, a także renty szkoleniowe i renty z tytułu niezdolności do pracy określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, renty z tytułu niezdolności do pracy określone w przepisach o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach, a także renty strukturalne określone w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.



Sposób wyliczenia dochodu uzyskanego w roku bazowym opisuje wspomniany wyżej art. 5 ust. 4a u.ś.r. nakazując przy ustalaniu dochód członka rodziny, osoby uczącej się lub dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, uzyskany w tym roku dochód podzielić przez liczbę miesięcy, w których dochód ten został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa do świadczeń rodzinnych. Jednocześnie w przypadku utraty dochodu lub uzyskania dochodu do wniosku o świadczenia rodzinne należy dołączyć dokumenty potwierdzające ich utratę lub uzyskanie oraz ich wysokość (art. 23 ust. 4d u.ś.r.). Ponadto zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 6 lit. m r.s.t.p. do wniosku należy dołączyć dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty - w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy.

Z dniem 14 października 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 205, poz. 1212), druga część tej ustawy zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2012 r. Zgodnie z art. 3 ustawy nowelizującej sprawy o świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego, do których prawo powstało przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, podlegają rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonych w przepisach dotychczasowych.

W związku z powyższym należy wskazać, iż jeżeli prawo powstało przed 1 stycznia 2012 r. należy uznać, iż zastosowanie znajdą stare zasady. Jednakże w przypadku składania wniosku po 1 stycznia zastosowanie znajdą powyższe zasady.