Kryteria decydujące o podzielności przedmiotu zamówienia są różnorakie. Za podzielne uznaje się powszechnie zamówienia obejmujące np. usługi sprzątania, w przypadku których częściami mogą być poszczególne obiekty zamawiającego, rejony w mieście, odcinki dróg sprzątane przez wykonawców.
Możliwość składania ofert częściowych można także wprowadzać w postępowaniach na dostawy materiałów biurowych, mebli, sprzętu komputerowego, oprogramowania itp. Dopuszczenie składania ofert częściowych jest uprawnieniem zamawiającego, z którego może skorzystać jeżeli dojdzie np. do wniosku, iż wpłynie to korzystnie na konkurencyjność postępowania.
Podzielenie przedmiotu zamówienia na mniejsze części może przyczynić się do podniesienia konkurencyjności procedury m.in. w ten sposób, że o podzielone zamówienie mogą ubiegać się podmioty, które nie są wstanie zrealizować kontraktu na całość przedmiotu zamówienia.
W trakcie prac nad nowelizacją ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) dalej p.z.p., zastanawiano się nad wprowadzeniem przepisów obligujących zamawiających do podziału zamówień na części, co uzasadniano potrzebą otwarcia rynku zamówień na sektor małych i średnich przedsiębiorców.
Dzielenie zamówień na części to sfera wyłącznych uprawnień zamawiającego >>>
Ostatecznie zrezygnowano z obowiązkowego dzielenia zamówienia na części, a uprawnienie w tym zakresie reguluje treść art. 36aa ust. 1 p.z.p.
Zamawiający nie ma obowiązku dzielić przedmiotu zamówienia na części, a więc jeżeli uważa, że najlepszym rozwiązaniem będzie zlecenie realizacji przedmiotu zamówienia jako całości, to powinien to wyraźnie zaznaczyć w specyfikacji poprzez zawarcie zapisów zakazujących składania ofert częściowych, lub stwierdzenie, że nie dopuszcza składania ofert częściowych.
Jeżeli jednak wolą organizatora postępowania jest podzielenie przedmiotu zamówienia na części, to specyfikacja powinna zawierać szczegółowy opis poszczególnych części zamówienia.
Równocześnie zamawiający powinien wskazać wykonawcom, czy dopuszcza składanie ofert częściowych na całość przedmiotu zamówienia, czy też tylko na niektóre części.Brak obowiązku dzielenia zamówienia nie oznacza jednak tego, że analiza dotycząca podziału zlecenia nie musi być uwidoczniona w dokumentacji prowadzonego postępowania.
Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 11 p.z.p. w protokole postępowania należy podać informacje o powodach niedokonania podziału zamówienia na części. Ustawodawca nie wymaga wiec od organizatora postępowania dzielenia przedmiotu zamówienia, ale równocześnie wskazuje, iż odstąpienie od takiego podziału wymaga każdorazowego uzasadnienia.
Ustawa zasadniczo nie zawiera wytycznych, jakie mogą być wykorzystane przy budowaniu uzasadnienia, o jakim stanowi art. 96 ust. 1 pkt 11 p.z.p. Jedyna wskazówka, jaka może pomóc zamawiającemu zawarta jest w przepisie regulującym kwestie nie odnoszące się do podziału zamówienia, a dotyczące tzw. zamówień mieszanych.
Zgodnie z art. 5f p.z.p. w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia nie może zostać podzielony, w szczególności ze względów technicznych, organizacyjnych, ekonomicznych lub celowościowych, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego rodzaju zamówienia, który odpowiada jego głównemu przedmiotowi.
Przykładowo, w postępowaniu mającym za przedmiot usługi ochrony obejmujące zarówno bezpośrednią ochronę fizyczną jak i monitoring elektroniczny przedmiot zamówienia może być podzielony tylko teoretycznie.
W interesie zamawiającego nie leży bowiem rozdzielenie odpowiedzialności za świadczone usługi na dwa podmioty, tj. wykonawcę zajmującego się ochroną fizyczną obiektów i wykonawcę zajmującego się monitoringiem elektronicznym obiektów.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Zamówienia publiczne. Orzecznictwo sądów okręgowych w latach 2010-2015 z komentarzem
|
@page_break@
Brak wskazówek w p.z.p. rekompensuje częściowo dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającą dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. UE seria L z 2014 r. Nr 94, s. 65) dalej dyrektywa klasyczna. W tym zakresie pomocne okazują się bowiem postanowienia dyrektywy klasycznej zawarte w jej preambule.
W motywie 78 preambuły dyrektywy klasycznej wskazano, iż w przypadku, gdy zamawiający nie dokona podział zamówienia na części, dokumenty zamówienia winny zawierać wskazanie głównych przyczyn takiej decyzji.
Równocześnie dyrektywa klasyczna podaje przykłady okoliczności uzasadniających brak podziału, wskazując, iż takimi przyczynami mogłoby być ryzyko ograniczenia konkurencji, nadmierne trudności techniczne lub nadmierne koszty wykonania zamówienia, czy też konieczność skoordynowania działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia, co docelowo mogłoby zagrozić właściwemu wykonaniu zamówienia.
Okazuje się więc, że decyzja w sprawie podzielenia przedmiotu zamówienia nie zawsze skutkuje zwiększeniem konkurencyjności postępowania.
Podzielenie zamówienia może konkurencję ograniczyć, np. wówczas, gdy funkcjonujący na rynku wykonawcy są zainteresowani realizacją jedynie większych kontraktów, a zamawiający dzieli zamówienie na mniejsze pakiety, pośród których znajdują się takie, których realizacja nie jest dla wykonawców opłacalna, a staje się opłacalna tylko wówczas, gdy stanowi niewydzielony element większego zamówienia.
Uzasadnieniem dla niepodzielenia zamówienia obejmującego np. budowę kompleksu wypoczynkowo-sportowego mogą być trudności związane z koordynacją robót wykonywanych równolegle przez kilku wykonawców.
Z punktu widzenia inwestora zasadniczo korzystniejsze jest wyłonienie tzw. generalnego wykonawcy, który samodzielnie koordynuje prace na budowie, niż zajmowanie się koordynacją procesu inwestycyjnego przez służby zamawiającego.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz
|
Przykłady zawarte w dyrektywie klasycznej nie stanowią katalogu zamkniętego. Zamawiający nie wprowadzając możliwości składania ofert częściowych może budować uzasadnienie, o jakim stanowi art. 96 ust. 1 pkt 11 p.z.p. bazując na podanych przykładach, a także wskazując inne przyczyny nie podzielenia zamówienia.
W ocenie Autora warunkiem uznania takiego uzasadnienia za prawidłowe będzie najczęściej odwołanie się do rzeczowych argumentów ekonomicznych, organizacyjnych lub technicznych.
