W Komitecie Regionów Stanisław Szwabski reprezentuje polskie miasta. Pracuje w Komisjach CIVEX COTER oraz ARLEM. W poprzednim mandacie był Drugim Wiceprzewodniczącym Komisji RELEX oraz jej koordynatorem politycznym z ramienia Grupy. Aktualnie jest koordynatorem Komisji CIVEX i sprawozdawcą Komitetu Regionów w sprawie rozszerzenia UE.
Aktualnie o status członkowski UE ubiegają się następujące kraje: Chorwacja, Turcja, Islandia, Czarnogóra, FYR Macedonia oraz Serbia. Potencjalnymi kandydatami są: Bośnia Hercegowina, Kosowo, Albania.
Stanisław Szwabski przypomniał, że celem rozszerzenia Unii Europejskiej jest powiększenie strefy pokojowego rozwoju i współpracy w Europie, dlatego otwarta jest ona na negocjacje z każdym krajem, który pragnie do Unii przystąpić, szanuje wartości demokratyczne i jest do nich przywiązany, a także spełnia kryteria członkowskie.
- Patrząc na Chorwację, stającą się 28 krajem członkowskim UE, czy też na Serbię, która ostatnio uzyskała status kraju kandydującego, oraz na Islandię, która dokonała znacznego postępu w dostosowywaniu prawa do wymogów UE, ale wykazuje się brakiem silnego poparcia społecznego dla procesu integracji, stwierdzam, że rozszerzenie wciąż pozostaje tematem o bardzo istotnym znaczeniu – powiedział Stanisław Szwabski.
- Po przeanalizowaniu sytuacji w poszczególnych krajach bałkańskich stwierdziłem, że większość z nich podejmuje starania w celu rozwiązywania wspólnych problemów, takich jak korupcja, zagwarantowanie niezależności sadownictwa i zapewnienie podstawowych praw obywatelom – podkreślił.
Przewodniczący dodał, że chciałby jednak szczególnie uwypuklić postępy jakie poczyniła Serbia, Czarnogóra i Była Republika Jugosławii Macedonia w demokratyzacji tych krajów i decentralizacji poprzez przekazywanie uprawnień władzom lokalnym.
Wyraził również swoje niezaspokojenie „brakiem postępów w Albanii czy Bośni i Hercegowinie, gdzie proces ten jest spowolniony brakiem dialogu politycznego”.
- W odniesieniu do Turcji natomiast mam obawy, ze upodmiotowienie samorządów i społeczeństwa obywatelskiego pozostaje ograniczona. W ostatnim okresie z jednej strony obserwujemy również dramatyczne wydarzenia wokół Turcji. Rewolucje w krajach arabskich, sąsiadach Turcji, spowodowały niepewność i pogorszenie relacji tego kraju z sąsiadami. Z drugiej zaś, w ostatnich latach nastąpiło drastyczne pogorszenie swobody mediów oraz wolności słowa w Turcji. Nie widać też zdecydowania władz tego kraju dla zakończenia konfliktu na Cyprze, zwrotu Famagusty. Turcja jednak nadal potencjalnie pozostaje bardzo ważnym partnerem UE – powiedział Stanisław Szwabski.
- Jednocześnie powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, że postępy w procesie rozszerzenia są bardzo motywujące i mają bardzo pozytywny wpływ na rozwój demokracji i instytucji demokratycznych oraz na poszanowanie prawa. I przeciwnie, wszelkie zahamowania postępów tego procesu stają się przyczyną nawrotu korupcji, przestępczości, zaś społeczeństwa ogarnia zniechęcenie i zwątpienie w dobre intencje Unii Europejskiej – zaznaczył.
Według Przewodniczącego Stanisława Szwabskiego bardzo ważne jest, by UE jednoznacznie potwierdziła swoje zaangażowania w proces poszerzenia o kraje kandydujące, które spełnią warunki przystąpienia.
Komitet Regionów został powołany Traktatem Unii Europejskiej jako organ konsultacyjny Unii w celu zaangażowania władz lokalnych i regionalnych (regionów, miast i gmin) w proces tworzenia prawa wspólnotowego. Misją 344 członków Komitetu Regionów jest reprezentowanie interesów i punktu widzenia władz lokalnych i regionalnych w tym procesie w odpowiedzi na propozycje przedstawiane przez pozostałe instytucje Unii Europejskiej. Do Grupy AE należą członkowie Komitetu Regionów z Polski, Estonii, Słowacji, Litwy, UK, Belgii, Irlandii, Rumunii.