Dokument "Wielkie Jeziora Mazurskie 2020 – Strategia" to plan rozwoju tego obszaru opracowany przez przedstawicieli 12 tamtejszych gmin i dwóch powiatów. Ma umożliwić im realizację wspólnych inwestycji w oparciu o środki unijne. Samorządy chcą w ten sposób podnieść atrakcyjność turystyczną tej części Mazur, zadbać o środowisko, poprawić warunki życia i prowadzenia biznesu.
Porozumienie z przedstawicielami mazurskich samorządów ws. realizacji tej strategii podpisał w czwartek w Olsztynie marszałek województwa Gustaw Marek Brzezin. Jak powiedział PAP, umożliwi to samorządom pozyskanie - często bez konieczności startowania w konkursach - ponad 61 mln euro z nowej perspektywy unijnej. Według marszałka wykorzystanie potencjału turystycznego Krainy WJM wpłynie pozytywnie na sytuację całego województwa.
"Podpisanie porozumienia daje nam gwarancję, że samorząd wojewódzki zabezpieczył pieniądze na realizację projektów zawartych w naszej strategii" - powiedział PAP burmistrz Mikołajek Piotr Jakubowski, który kieruje Stowarzyszeniem Wielkie Jeziora Mazurskie 2020.
Członkami stowarzyszenia, które przygotowało wspólną strategię rozwoju, są: Giżycko (miasto, gmina i powiat), Mrągowo (miasto i gmina), Pisz (gmina i powiat) oraz gminy Orzysz, Miłki, Mikołajki, Pozezdrze, Ruciane-Nida, Ryn i Węgorzewo.
W strategii znalazły się opisy ponad 20 przedsięwzięć kluczowych i 48 inwestycji uzupełniających, które chciałyby zrealizować samorządy. Dzięki nim Kraina WJM ma być postrzegana jako jeden atrakcyjny region turystyczny, a główne miasta chcą aspirować do roli kurortów, nazywanych "Mazurskimi Perłami".
Wśród planowanych działań jest poprawa czystości jezior poprzez rozbudowę sieci kanalizacji sanitarnych. Według samorządowców udało się już ograniczyć dopływ ścieków do jezior w miastach, ale potrzebna jest budowa przydomowych oczyszczalni na terenach wiejskich. Problemem jest też brak odpowiedniej kanalizacji deszczowej, która zbierałaby z ulic wodę zanieczyszczoną tzw. substancjami ropopochodnymi z samochodów. Planowane inwestycje w tym zakresie mają kosztować ponad 268 mln zł.
Ponad 137 mln zł ma zostać przeznaczone na ekologiczne systemy grzewcze oraz termomodernizację w budynkach użyteczności publicznej, przedsiębiorstwach i domach. Na modernizację dróg lokalnych i skomunikowanie ich z trasami krajowymi przewidziano 160 mln zł.
Samorządy chcą również kontynuować rozbudowę sieci małych ekologicznych przystani żeglarskich, modernizację nadbrzeży i śluz na mazurskich kanałach, przebudowę mostów i innych obiektów hydrotechnicznych oraz tworzenie plaż i kąpielisk, co w sumie wyceniono na 263 mln zł.
Powstanie Mazurska Pętla Rowerowa wokół Wielkich Jezior Mazurskich. Główny szlak ma mieć 300 km długości, ale przewidziano wzbogacenie go o system 500 km tras lokalnych, które umożliwią zwiedzanie okolic poszczególnych miast. Koszt budowy tras rowerowych ma sięgać 51 mln zł. Turystyczną atrakcją będzie także Mazurski Szlak Kajakowy; za 1,6 mln zł powstanie siedem przystani ze slipami (małe pochylnie z wyciągarkami) oraz biwaki i pomosty wzdłuż rzeki Pisy, Sapiny i Orzyszy.
Zaplanowano utworzenie 10 parków tematycznych, dzięki czemu ma wydłużyć się sezon turystyczny na Mazurach i powstanie "alternatywa na brak pogody". Parki mają być tworzone w oparciu o zabytki lub wykorzystywać tradycje miast - np. Orzysz, gdzie w PRL istniała ciesząca się złą sławą wojskowa jednostka karna, zamierza postawić na atrakcje militarne i zbudować ośrodek survivalowy. Realizację tych planów oszacowano na 156 mln zł.
Wśród inwestycji zapisanych w strategii są również: rewitalizacja historycznych kompleksów obronnych, w tym Twierdzy Boyen w Giżycku, w której mają powstać hotele, sale muzealne i pola campingowe (130 mln zł); stworzenie centrów ekologii - AquaMazury w Giżycku oraz w stacji badawczej Uniwersytety Warszawskiego nad jeziorem Łuknajno (56 mln zł); Mazurska Szkoła pod Żaglami, czyli skoordynowany program szkoleń żeglarskich dla dzieci i młodzieży (16 mln zł); cyfryzacja urzędów i szkół oraz zapewnienie turystom 31 punktów bezpłatnego dostępu do internetu (17 mln zł); programy wyrównujące szanse edukacyjne uczniów z Mazur (18 mln zł) czy podniesienie poziomu leczenia chorób zakaźnych, zwłaszcza przenoszonych przez kleszcze (13 mln zł).(PAP)