Rada Miasta Gliwice uchwalając nowe statuty osiedli zawarła w nich regulacje, że „od decyzji Miejskiej Komisji Wyborczej o rejestracji kandydatów można odwołać się do właściwego sądu” oraz że „protest wyborczy można wnieść do właściwego sądu”.
Wojewoda śląski zakwestionował te regulacje, jako niezgodne z art. 35 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym w związku art. 7 Konstytucji RP.
Wskazał, że żaden przepis prawa nie stanowi delegacji dla rady miasta do określenia możliwości skierowania odwołania czy protestu wyborczego do sądu. Rada miasta nie ma prawa nakładać na sąd obowiązku rozpatrywania odwołań czy protestów wyborczych. Właściwość rzeczową sądów określać mogą bowiem wyłącznie przepisy ustawowe.
Organ nadzoru podniósł też, że kontrola prawidłowości przebiegu i wyników wyborów do organów jednostki pomocniczej mieści się w zakresie kompetencji właściwej rady gminy. Należy ją wywodzić z treści ogólnej normy kompetencyjnej sformułowanej w art. 18a ust 1 ustawy o samorządzie gminnym, który upoważnia radę gminy do sprawowania kontroli działalności jednostek pomocniczych.
Wojewoda zaznaczył też, że ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy przewiduje instytucję protestu wyborczego, jednakże przepisy Kodeksu wyborczego mają zastosowanie do wyborów posła, senatora, posła do Parlamentu Europejskiego, radnego lub wójta jak również Prezydenta Rzeczpospolitej (art. 82 ustawy Kodeks wyborczy), nie dotyczą jednak wyborów do organów jednostek pomocniczych.
Ponadto wojewoda zakwestionował zapisy statutu, w których rada miasta określiła zasady finansowania działalności organów osiedla. Poniósł, że z delegacji ustawowej (art. 51 ust 3 u.s.g.) wynika, że kwestie dotyczące gospodarki finansowej osiedla powinny być uregulowane w statucie gminy Gliwice, nie zaś w statucie osiedla.
Podobne zakwestionowane zapisy znalazły się w 19 innych statutach gliwickich osiedli.
Rozstrzygnięcie nadzorcze z 22 sierpnia 2018 r. nr NPII.4131.1.472.2018