Rada gminy podjęła uchwałę dotyczącą uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi.

Grupa mieszkańców wsi skierowała do rady gminy wezwanie do usunięcia naruszenia ich interesu prawnego dokonanego uchwałą w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi. W uzasadnieniu wezwania wskazano, iż na skutek ustalenia w planie ulegnie unicestwieniu dotychczasowy zaciszny charakter okalającego ten teren obszaru osiedleńczego, zamieszkałego przez skarżących.

WSA oddalił skargę pozostałych skarżących na uchwałę rady gminy. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że skarżący nie wykazali, iż zaskarżony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego narusza ich interes prawny albo uprawnienia, polegające na istnieniu związku między zawartym w kwestionowanej uchwale unormowaniem a ich własną, indywidualną sytuacją prawną, wynikającą z prawa materialnego. Zdaniem Sądu okoliczność ta jest o tyle istotna, że naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia staje się przesłanką dopuszczalności skargi w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i otwiera dopiero drogę do jej merytorycznego rozpoznania. Ocena taka mogła by być zatem dokonana po stwierdzeniu naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia i w zależności od jego rodzaju, skarga mogła, ale nie musiała być uwzględniona.

NSA rozpatrując skargę stwierdził, iż interes prawny skarżącego na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym może wynikać z prawa jego jako członka danej wspólnoty gminnej oraz z faktu posiadanego prawa własności do nieruchomości, położonej na tym terenie lub z innych praw do nieruchomości. Interes prawny wnoszącego skargę wynikać musi z przepisów prawa administracyjnego materialnego, musi być bezpośredni, konkretny i realny. Jednak do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym nie wystarcza posiadanie interesu prawnego lecz musi być on naruszony, co powinien wykazać skarżący. Skarga wnoszona w tym trybie nie ma charakteru actio popularis. Podstawą zaskarżenia jest niezgodność uchwały z prawem i jednocześnie naruszenie przez nią interesu prawnego lub uprawnienia skarżącego. Zatem uprawnionym do wniesienia skargi, jest każdy kto wykaże, że istnieje związek pomiędzy jego własną "prawnie gwarantowaną" (a nie wyłącznie "faktyczną") sytuacją a zaskarżaną przezeń uchwałą, związek polegający na tym, że uchwała ta narusza (czyli pozbawia lub ogranicza) właśnie jego interes prawny lub uprawnienia. subiektywne przekonanie obywatela jako członka wspólnoty gminnej o niecelowości lub niesłuszności podjętej przez radę gminy uchwały, nie jest równoznaczne z naruszeniem interesu prawnego lub uprawnienia w rozumieniu art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym .

NSA zwrócił uwagę, iż zaskarżona uchwała rady gminy dotyczy przeznaczenia działki, do której skarżący nie mają żadnych praw. Natomiast przedmiotowa uchwała nie narusza w żaden sposób praw skarżących, wynikających z ich praw do posiadanych na tym terenie nieruchomości, co świadczy jednoznacznie o braku naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia w rozumieniu art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym . Zdaniem NSA obawy skarżących, że kwestionowane ustalenia zaskarżanego planu miejscowego będą miały "dewastacyjny wpływ", że nastąpi utrata wartości i nieruchomości na skutek uciążliwego sąsiedztwa składowiska, że istniejące drogi osiedlowe "nie wytrzymają takiego obciążenia", nastąpi pogorszenie własnej sytuacji życiowej, nie są argumentami świadczącymi o tym, że postanowienia zaskarżonej uchwały naruszają ich interesy prawne lub uprawnienia. Samo zaś hipotetyczne, ewentualne zagrożenie naruszenia interesu prawnego w przyszłości, nie może stanowić legitymacji do wniesienia skargi na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym .

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)