Są pieniądze na budowę centralnego odcinka drugiej linii metra

Podpisana dziś umowa dotyczy czwartego co do wielkości projektu z przewidzianych do dofinansowania z funduszy europejskich na lata 2007-13. Jego całkowity koszt wyniesie 5,62 mld zł, a dofinansowanie UE - 2,77 mld zł.

Umowę o dofinansowanie projektu pn. II linia metra w Warszawie – Prace przygotowawcze, projekt i budowa odcinka centralnego wraz z zakupem taboru podpisała Hanna Gronkiewicz- Waltz, Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy oraz Anna Siejda, Dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Projekt dostanie dofinansowanie z programu Infrastruktura i Środowisko z działania 7.3 Rozwój transportu miejskiego w obszarach metropolitalnych w kwocie ok. 2,77 mld złotych.

Miasto przeznaczy fundusze na prace przygotowawcze, projekt i budowę odcinka centralnego II linii metra oraz zakup taboru. Ponadto, z tych środków zaprojektowane zostaną dwa kolejne odcinki metra tej linii.

Odcinek centralny II linii metra ma być gotowy w styczniu 2014 roku i połączy lewobrzeżną oraz prawobrzeżną część Warszawy. Projekt pozytywnie wpłynie na komunikację w stolicy oraz usprawni podróże do miejsc pracy i powroty w godzinach szczytu. Inwestycja przyczyni się także do zwiększenia dostępności ośrodków zdrowia, kultury, edukacji czy sportu w mieście i aglomeracji.

Dzięki pieniądzom z Programu Infrastruktura i Środowisko sfinansowane zostaną koszty:
- zaprojektowania i budowy siedmiu stacji odcinka centralnego II linii metra (od stacji Rondo Daszyńskiego do stacji Dworzec Wileński) o długości 6,70 km,
- przebudowy infrastruktury Stacji Techniczno – Postojowej Kabaty,
- zakup 35 fabrycznie nowych pociągów (210 wagonów) do obsługi obydwu linii stołecznego metra.
- prace projektowe kolejnych siedmiu stacji II linii metra: 4 - na odcinku zachodnim (od Ronda Daszyńskiego) i 3 - na odcinku wschodnim-północnym (od Pl. Wileńskiego).

Trasa linii metra przebiegać będzie od stacji ,,Rondo Daszyńskiego” na wschód pod ulicami Prostą i Świętokrzyską, przecinając ulice: Towarową, Aleję Jana Pawła II, Marszałkowską, Nowy Świat. Dalej prowadzić będzie pod Powiślem – rejon ulicy Zajęczej i ulicy Tamka, przetnie ulicę Dobrą, Wybrzeże Kościuszkowskie, a następnie - pod dnem Wisły - na południe od Mostu Świętokrzyskiego. Dalej, pod ulicą Sokolą, przetnie ulicę Jana Zamoyskiego i skręci na północ w ulicę Targową do stacji ,,Dworzec Wileński” (skrzyżowanie ulic Targowej z Aleją Solidarności).


Transport w programie Infrastruktura i Środowisko – stan realizacji

Ile mamy do dyspozycji?
Na projekty transportowe w POIiŚ do wykorzystania jest 80,5 mld zł (tj 70% alokacji na cały POIiŚ)

W tym na:
- drogi (autostrady, drogi ekspresowe i krajowe): 45,9 mld zł (ok. 58% alokacji dla transportu);
- kolej (modernizacja, tabor, dworce): 20,1 mld zł (25% alokacji dla transportu);
- transport miejski: 8,3 mld zł (10% alokacji dla transportu)
- pozostałe sektory : 4,9 mld zł (ok. 6% alokacji dla transportu)

Ile wykorzystaliśmy?
Jak dotąd, podpisaliśmy 146 umów o dofinansowanie projektów transportowych na kwotę 84,9 mld zł. Dofinansowanie UE stanowi 48,9 mld zł, czyli niemal 61% środków UE dostępnych na transport w POIiŚ. Wraz z zawartą umową dla projektu budowy II linii warszawskiego metra wykorzystanie środków na transport w Programie wzrasta do ponad 64%.

Projekty drogowe

Dotychczas zawarliśmy 80 umów na kwotę dofinansowania UE 40 mld zł, co zagospodarowuje 86 % środków POIiŚ na projekty drogowe i z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
- budowane są wszystkie zaplanowane w POIiŚ odcinki autostradowe (ponad 430 km)
- podpisano również umowy na ponad 676 km dróg ekspresowych i 211 km dróg krajowych (w tym dla 14 obwodnic).

Cześć z tych inwestycji została już oddana do ruchu. Potencjał realizacyjny w sektorze drogowym jest więc tak ogromny, że dostępna alokacja UE nie jest wystarczająca. Dotychczas beneficjenci projektów drogowych wykazali we wnioskach 21,5 mld zł wydatków, z czego o 11 mld dotychczas zawnioskowaliśmy do KE o refundację.
Tempo realizacji projektów drogowych jest zadowalające i niegdzie wcześniej nie odnotowywane. Niewielkie opóźnienia wynikały głównie z przyczyn obiektywnych, jak ubiegłoroczna powódź.

@page_break@

Projekty kolejowe

Dotychczas zawarliśmy 14 umów na kwotę 14 mld zł, w tym 6,7 mld zł dofinansowania z UE. Jest to blisko 35% przeznaczonej na to działanie alokacji, a zgodnie z informacjami PKP do końca roku sięgnie 50%.
- w ramach tych umów modernizuje się 315 km linii kolejowych (docelowo będzie ich około 600 km).
- w sierpniu została podpisana umowa o dofinansowanie na zakup 20 nowoczesnych składów zespolonych „Pendolino” które obsłużą połączenie Śląska i Małopolski z Trójmiastem.

Warto dodać, że odnotowaliśmy prawie pełną kontraktację w ramach projektów kolejowych realizowanych w Regionalnych Programach Operacyjnych (blisko 2 mld zł na 2,4 mld zł dostępnych środków).

Co wpływa na tempo realizacji projektów?
- większość inwestycji realizowana w formule "Projektuj i buduj" (tzw. Żółty FIDIC), co w sposób istotny wpływa na dynamikę wydawania środków. Kumulacja wydatków przypada na późniejszy okres;
- długotrwały i skomplikowany proces przygotowania dokumentacji środowiskowej, a także nałożona na to konieczność dostosowania polskiego prawa do wymogów UE;
- wieloletni brak strategii inwestycyjnych dla kolei, skutkujący ciągłymi zmianami w
zakresie niezbędnych prac do zrealizowania. Problem pogłębiony przez rozpoczętą w 2001 r. restrukturyzację. Myślenie strategiczne w sektorze kolei rozpoczęło się de facto po akcesji Polski do UE. „Master Plan dla kolei do roku 2030” został przyjęty w grudniu 2008 r.. Dokument ten wyznacza długookresowe ramy dla sektora kolejowego. Na jego bazie mogą powstawać strategie krótkookresowe;
- „Wąskie gardło” w sektorze wykonawców i projektantów inwestycji kolejowych – nie ma wielu wykonawców gotowych do zrealizowania złożonych inwestycji kolejowych.
- Niewielkie środki na realizację projektów kolejowych w poprzednich latach, a przez to niewiele projektów przygotowanych do realizacji. Z Funduszu Spójności na lata 2004-2006 na kolej był przeznaczony niewiele ponad 1 mld euro - z tych środków realizowano łącznie 17 projektów kolejowych (inwestycyjnych i przygotowawczych). W obecnej perspektywie mamy do rozdysponowania blisko 5 mld euro na 48 projektów.
Postęp we wdrażaniu projektów kolejowych POIiŚ powinien również uwzględniać stan zaawansowania postępowań przetargowych. Dotychczas w ramach projektów kolejowych POIiŚ rozstrzygnięto 47 postępowań na roboty budowlane i dostawy, a 7 postępowań było aktualnie w toku. Kwota rozstrzygniętych postępowań przetargowych wyniosła ponad 14 mld zł (netto);

Doświadczenie z lat 2004-2006 potwierdza, iż wdrażanie projektów kolejowych wymaga długiego czasu: ok. 2 lata prac przygotowawczych oraz 4-5 lat na przeprowadzenie inwestycji.

Co jeszcze udało się zrobić?

- nowelizacja Prawa Zamówień Publicznych w 2008 oraz w 2009 roku (skrócenie procedur, szybsze zawarcie umowy, usunięcie niezgodności z prawem UE),
- specustawa drogowa - weszła w życie 10 września 2008 r. - w istotny sposób skróciła czas oczekiwania na decyzje administracyjne w ramach inwestycji drogowych.
- specustawa kolejowa (znowelizowana Ustawa z dnia 23 marca 2003 r. o transporcie kolejowym), uchwalona 22 stycznia 2009 r., wprowadza istotne zmiany dla projektów modernizacji linii kolejowych o państwowym znaczeniu. Ustawa przewiduje przyznanie PKP PLK SA zadań występowania z wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowych, jak również wypłaty odszkodowań za wywłaszczone pod inwestycje kolejowe nieruchomości. W zakresie ustalenia wysokości odszkodowania za nieruchomości przejęte pod linie kolejowe przyjęto analogiczne rozwiązanie jak w „specustawie drogowej”
- ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, (weszła w życie 15 listopada 2008 r.). Dostosowała prawo krajowe do wymogów unijnych w zakresie prawa ochrony środowiska. Powołanie Generalnej (i regionalnych) Dyrekcji Ochrony Środowiska jako organów odpowiedzialnych za ocenę oddziaływania na środowisko oraz zadania związane z obszarami Natura 2000. Dla projektów, dla których procedura OOŚ rozpoczęła się w poprzednim porządku prawnym, obowiązują opracowane w okresie przejściowym Wytyczne z 3 lipca 2008 r.
- Master Plan dla transportu kolejowego w Polsce do 2030 r.” przyjęty 19 grudnia 2008 r., na tej podstawie trwają prace nad stworzeniem krótkookresowych strategii rozwoju w sektorze kolei: - Program działań dla rozwoju rynku transportu kolejowego do roku 2015 (w zakresie zmian prawnych i organizacyjnych)
- Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych (w zakresie planowanych do przeprowadzenia niezbędnych prac modernizacyjnych i odtworzeniowych)
- Wieloletni program utrzymania infrastruktury kolejowej (w zakresie niezbędnych do poniesienia kosztów utrzymania istniejącej infrastruktury)
- uczestnictwo w pracach legislacyjnych związanych z umożliwieniem zaciągnięcia przez PKP PLK SA kredytu EBI na finansowanie inwestycji kolejowych POIiŚ; kredyt obrotowy w wysokości prawie 1 mld euro ma zapewnić płynność finansowania inwestycji do czasu otrzymania refundacji z UE.
- prace związane ze zmianą ustawy o transporcie kolejowym; projekt dotyczy wzmocnienia regulatora rynku transportu kolejowego oraz dostosowania jego kompetencji do systemu organizacji przewozów. Ma to umożliwić wywieranie realnego wpływu na zachowania przewoźników w stosunku do pasażerów korzystających z ich usług oraz wzmocnić ochronę praw pasażerów. W chwili obecnej projekt skierowany został już do Prezydenta RP.
- organizacja systemu współpracy beneficjentów (GDDKiA, PKP PLK) z przedstawicielami samorządów w celu skrócenia procedur wydawania pozwoleń administracyjnych
- zmiana dotychczasowego mechanizmu finansowania inwestycji drogowych -usprawnienie systemu wprowadziła nowelizacja ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. Umożliwiła przeniesienie finansowania realizacji inwestycji drogowych z budżetu państwa do KFD i tym samym odciążyła ten budżet. W ten sposób płatności do wykonawców realizowane są na bieżąco.
- uproszczenie systemu wnioskowania o płatności i systemu zaliczkowania
- w ramach KFD zostały zagospodarowane dodatkowe środki na te inwestycje drogowe, które ucierpiały wskutek zeszłorocznej powodzi

Transport – wyzwania na przyszłość

Inwestycje finansowane z Programu Infrastruktura i Środowisko to nie tylko „tradycyjne” drogi i koleje, ale również transport miejski, intermodalny oraz inteligentne systemy transportowe. Nowoczesne rozwiązania teleinformatyczne, tablice informacji pasażerskiej, monitorowanie natężenia ruchu na ulicach, sterowanie sygnalizacją świetlną w celu rozładowania korków oraz informowanie kierowców o utrudnieniach na drogach, to tylko niektóre z innowacyjnych wdrożeń inteligentnych systemów transportowych realizowanych w polskich miastach.

W Programie Infrastruktura i Środowisko realizowane są projekty transportowe, które są z założenia ekologiczne tj. projekty z zakresu transportu morskiego, rzecznego oraz intermodalnego. Ponad 8 mld złotych jest do wykorzystania na nowoczesne inwestycje związane z transportem miejskim, które są przyjazne środowisku naturalnemu. Wpisują się one w unijne polityki i kierunki rozwoju przez nie wyznaczane. Znaczna część

środków w kolejnym okresie programowania 2014-2020 będzie przeznaczona na transport ekologiczny, czyli alternatywny do drogowego, szczególnie na transport intermodalny, kolejowy i miejski. W unijnej Białej Księdze, opublikowanej w marcu 2011 roku, opisującej dalsze kierunki rozwoju dla sektora transportu w Europie, za główny cel uznano zapewnienie wzrostu sektora transportu i wspieranie mobilności przy jednoczesnym obniżaniu emisji gazów cieplarnianych. Dla osiągnięcia tego celu muszą zatem rozwijać się nowe wzorce transportu, pozwalające na transport większej liczby towarów i pasażerów za pomocą najwydajniejszych środków lub kombinacji takich środków. Transport również musi być ekologiczny, a technologie informacyjne umożliwią prostszy i bardziej niezawodny transport. W praktyce oznacza to, że sektor transportu będzie zużywał mniej energii w bardziej ekologiczny sposób, będzie również lepiej korzystać z nowoczesnej infrastruktury i ograniczać negatywny wpływ na środowisko oraz najważniejsze zasoby naturalne, takie jak wodę, ziemię i ekosystemy.

Źróło: www.mrr.gov.pl