Czy gmina musi wyłonić takiego przewoźnika w drodze przetargu?



Odpowiedź

Ustawodawca nakładając na gminę obowiązek zapewnienia bezpłatnego dowozu dzieci do przedszkoli i szkół, nie sprecyzował w jaki sposób należy uregulować przedmiotową kwestię.

Uzasadnienie

Ustawa o systemie oświaty , w art. 14a ust. 3-4 oraz 17 ust. 3-3a zobowiązuje gminę do zapewnienia bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrotu kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej. Przepisy u.s.o. nie precyzują szczegółowo sposobu wykonywania zadań gminy w tej materii. Ustawodawca pozostawia więc organom gminy pewną swobodę co do realizacji tego obowiązku. Zapewnienie bezpłatnego dowozu może być dokonane za pomocą własnych środków transportu i za pośrednictwem własnej jednostki organizacyjnej, jak również poprzez powierzenie zadania wyspecjalizowanemu przedsiębiorcy, wyłonionemu w trybie Prawa zamówień publicznych (M. Pilich, Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, Wolters Kluwer 2006, s. 160). W podobnym tonie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, który w swoim wyroku z dnia 15 lipca 2008 r., II SA/Ol 149/08, LEX nr 516087, stwierdził że gmina może dowozić dzieci własnym lub wynajętym przez siebie środkiem transportu albo zwracać koszty przejazdu środkami komunikacji publicznej. Obowiązki te gmina musi realizować bez względu na obiektywne trudności i bez względu na to, czy posiada na ten cel odpowiednie środki. W kwestii ewentualnego powierzania jednostce organizacyjnej zadań przez gminę wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, który w swoim wyroku z dnia 11 sierpnia 2005 r., II GSK 105/05, ONSAiWSA 2006, nr 2, poz. 62, stwierdził że organ gminy może powierzyć zadanie własne utworzonej przez siebie jednostce organizacyjnej i nie wymaga to zawarcia umowy. Jednakże może to mieć miejsce w sytuacji, gdy powierzone zadanie mieści się w zakresie działania danej jednostki. Inaczej mówiąc dana jednostka organizacyjna musi być powołana w celu realizacji określonego zadania i musi to być stwierdzone w akcie ją kreującym. W przypadku gdy mamy do czynienia ze zleceniem zamówienia niemieszczącym się w zakresie zadań, dla których gmina powołała daną jednostkę – wymagane jest zawarcie umowy o realizację zamówienia publicznego na rzecz gminy.

Zapewnienie dowozu dzieci jest zadaniem własnym gminy, tak więc nie mieści się w zakresie zadań realizowanych przez szkoły, czy specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze. Ośrodek nie został powołany w tym celu, co jest przesłanką niezbędną do powierzenia zadania własnej jednostce organizacyjnej, zgodnie z zapisem art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym , w świetle którego gmina w celu wykonywania swoich zadań może tworzyć jednostki organizacyjne. Dlatego też uważam, że w opisanym stanie faktycznym gmina powinna ogłosić przetarg i zastosować procedury wynikające z p.z.p.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.)
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)