Porozumienie Burmistrzów dotyczy opracowania i realizacji działań na rzecz zrównoważonej energii. Sygnatariuszami dokumentu, angażującego europejskie miasta w działania na rzecz ochrony klimatu, jest już prawie 5 tys. burmistrzów reprezentujących 175 mln mieszkańców. Do porozumienia przystąpiło dotąd - wraz z Częstochową - 36 polskich samorządów.

Częstochowscy radni zdecydowali o przystąpieniu do porozumienia w listopadzie ubiegłego roku. Teraz - jak podało w czwartek biuro prasowe Urzędu Miasta w Częstochowie - prezydent tego miasta Krzysztof Matyjaszczyk formalnie podpisał w Brukseli porozumienie. Ceremonia odbyła się w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonej Energii, który co roku jest okazją do europejskiej debaty o przyszłości energii odnawialnej. Podpisanie nastąpiło drogą elektroniczną, poprzez podpis złożony na tablecie.

Przedstawiciele Komisji Europejskiej zwracają uwagę na strategiczną rolę miast i gmin w osiąganiu europejskich celów w zakresie oszczędzania energii i walki z efektami zmian klimatycznych. Wskazują, że zarządzanie i oszczędzanie energii należą do najważniejszych dla samorządów wyzwań w nadchodzących latach.

Nadrzędnym celem sygnatariuszy porozumienia jest ograniczenie do 2020 r. emisji dwutlenku węgla o ponad 20 proc. (wobec roku 1990 lub następnych) poprzez działania nastawione na zwiększenie efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Wywiązanie się z tego obowiązku wymaga opracowania Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii (SEAP), wdrożenia działań z zakresu efektywności energetycznej oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii, zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym.

Plan SEAP ma określać działania inwestycyjne w obszarach obiektów użyteczności publicznej, budownictwa komunalnego, spółdzielczego i indywidualnego, oświetlenia miejskiego, transportu publicznego itp., służące redukcji emisji CO2. Dokument ten ma także wskazywać możliwości i obowiązki firm energetycznych w zakresie poprawy efektywności energetycznej w dziedzinie wytwarzania i dystrybucji, pozwalające na osiągnięcie założonego celu.

W ocenie samorządowców polskie miasta coraz intensywniej interesują się gospodarką energetyczną. Wynika to m.in. z faktu, że energia stanowi coraz poważniejszy składnik w samorządowych budżetach. Aby zaoszczędzić, samorządy organizują m.in. grupowe przetargi na zakup energii elektrycznej dla swoich jednostek oraz przeprowadzają termomodernizację obiektów.

Samorządowcy, którzy już przystąpili do europejskiego porozumienia, oceniają, że zainteresowanie gmin projektami energetycznymi, służącymi zmniejszeniu kosztów energii, a tym samym dającymi efekty ekologiczne, stale rośnie. Do gmin trafiają jednak przede wszystkim argumenty ekonomiczne, a nie tylko ekologiczne - w gospodarce energetycznej samorządy mogą bowiem szukać sposobów na oszczędność publicznych pieniędzy.

Według wielu ekspertów, aktywny udział samorządów jest konieczny, by Polska spełniła warunki unijnego planu, zakładającego do 2020 r. 20-procentową redukcję emisji CO2, 20-procentową oszczędność energii i 20-procentowy udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym.

Porozumienie Burmistrzów podpisano w lutym 2009 r. Szefowie blisko 350 europejskich miast zobowiązali się wówczas do podjęcia działań dla zrównoważonego gospodarowania energią na terenach miejskich i przekroczenia celu energetycznego UE, jakim jest ograniczenie emisji dwutlenku węgla o 20 proc. do 2020 r. Idea zakłada, że władze lokalne mogą stać się głównymi organami promującymi oszczędne wykorzystanie energii.