Dyrektywa Omnibus, czyli dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z 27.11.2019 r., wprowadza szereg zmian w prawie konsumenckim, dotyczących m.in. zasad prezentowania informacji o promocyjnych cenach. Projekt implementujący regulacje unijne trafił już do Sejmu, co dla polskich przedsiębiorców oznacza „ostatni gwizdek” na przygotowanie się do wdrożenia nowych regulacji, które mają wejść w życie w ciągu zaledwie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw.

Czytaj: W Sejmie: Niejasne zasady informowania o cenach sprzed obniżek>>
Czytaj w LEX: Lepsza ochrona konsumenta w sklepie, sieci i w domu >>>

Cel: zapobieganie sztucznym promocjom

Sztuczne zawyżanie cen, aby później móc je obniżyć i ogłosić promocję – takie właśnie praktyki były impulsem dla wprowadzenia nowych regulacji, które nakazują przedsiębiorcom informującym o obniżce podanie nie tylko ceny przed i obniżce, lecz również najniższej ceny z 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Wszystko po to, aby klienci mogli w prosty sposób porównać i ocenić korzystność oferty oraz podjąć świadomą decyzję zakupową.

Czytaj w LEX: Implementacja dyrektywy Omnibus do polskiego porządku prawnego - kilka wybranych uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw >>>

W jakich przypadkach konieczne będzie podawanie najniższej ceny sprzed obniżki? 

Wspomniane zmiany powinny zainteresować zasadniczo wszystkich przedsiębiorców oferujących sprzedaż produktów lub świadczenie usług – niezależnie od wysokości osiąganych obrotów, czy kanału sprzedaży. Podawanie najniższej ceny sprzed obniżki będzie bowiem konieczne w każdym miejscu sprzedaży detalicznej i świadczenia usług – a więc zarówno w sklepie stacjonarnym, jak i internetowym – a także w reklamach.

 

Czy wiesz, że użytkownicy zalogowani do Moje Prawo.pl korzystają z dodatkowych newsów prawnych tylko dla nich?

Załóż bezpłatne konto na Moje Prawo.pl i zyskaj unikalne funkcjonalności >>>

 

Bez znaczenia będzie również wysokość promocji lub czas jej trwania. Kluczowe ma być to, czy przedsiębiorca ogłasza o obniżce – czy to w formie przekreślenia ceny niepromocyjnej, czy przy pomocy haseł sugerujących obniżenie cen (np. „Teraz taniej”, „Wielkie cięcie cen”, „Taniej nawet o 150 zł!”). Jeśli tak, obok aktualnej ceny będzie musiał pokazać najniższą cenę, która obowiązywała w danym kanale sprzedaży w ciągu 30 dni przed promocją. Taka informacja cenowa będzie mogła być przedstawiona na etykiecie, karcie produktowej, wywieszce lub displayu, koniecznie w sposób widoczny, jasny, jednoznaczny i dostępny dla klienta.

Czytaj w LEX: Olszewska Łucja, Wurm Martyna, Ochrona konsumentów przed nieuczciwymi praktykami w zakresie podwójnej jakości produktów w świetle zmian wprowadzanych na mocy dyrektywy Omnibus >>>

 

Dobra wiadomość dla przedsiębiorców – są wyjątki!

Pytanie, które często pada w kontekście Omnibusowej rewolucji obniżkowej brzmi: czy są w tym zakresie jakieś wyjątki? Przedsiębiorców z pewną ucieszy odpowiedź twierdząca – niektóre modele promocyjne mają być wyłączone spod nowych regulacji, a to za sprawą wydanych przez Komisję Europejską wytycznych, do których – zgodnie z deklaracjami – będzie się stosować również Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Czytaj w LEX: Jak ustalić ceny usług lub produktów? - PORADNIK >>>

Chodzi tutaj przede wszystkim o:

  • ogólne hasła marketingowe, niestwarzające wrażenia obniżki (np. Strefa Niskich Cen, Super Oferta),
  • promocje warunkowe i wiązane (np. przy zakupie 2 produktów, tańszy produkt 50% taniej, 3 w cenie 2 lub tzw. rabaty na koszyk), oraz
  • promocje targetowane (lojalnościowe).

Nie ma jednak prostej, „złotej” zasady – nie jest tak, że każda obniżka oznaczona jako „lojalnościowa” (np. -10% dla członków klubu) będzie korzystać z wyłączenia, lecz tylko ta, która spełnia dodatkowe (a przy tym dość nieostre) kryteria (jak np. kryterium powszechności), wymagające każdorazowo indywidualnej oceny.

Przedsiębiorcy chcący korzystać z „bezpiecznej przystani” będą musieli zatem bardzo umiejętnie i świadomie konstruować warunki organizowanych promocji.

Czytaj w LEX: Niektóre aspekty umów sprzedaży towarów >>>

Nowości w ofercie, towary szybko psujące lub mające krótki termin ważności

Dodatkowo projekt ustawy przewiduje szczególne zasady prezentowania obniżonych cen dotyczące towarów lub usług oferowanych w okresie krótszym niż 30 dni (w takim wypadku relewantna będzie najniższa cena obowiązująca w okresie od dnia oferowania), oraz towarów ulegających szybkiemu zepsuciu lub mających krótki termin ważności (wówczas przedsiębiorca będzie zobowiązany podać informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki). Te wyjątki zainteresują przede wszystkich przedsiębiorców z branży spożywczej, którzy jeszcze przed weryfikacją samych modeli obniżkowych będą musieli podjąć niełatwe zadanie pogrupowania oferowanych przez siebie towarów.

 

Prawa konsumenta. Komentarz

Tomasz Czech

Sprawdź  

Podsumowując: najwyższy czas na wdrożenie

Niewątpliwie przejście do parlamentarnego etapu procesu legislacyjnego powinno zmobilizować przedsiębiorców do przygotowania odpowiedniego wdrożenia nowych przepisów, tym bardziej, że te nie ograniczają się bynajmniej do zmian w ustawie o cenach towarów i usług. Implementacja Omnibusa, w połączeniu z transponowanymi równolegle dyrektywami cyfrową (2019/770) i towarową (2019/771), przewiduje również chociażby nowe zasady w zakresie:

  • prezentowania opinii i ocen konsumentów,
  • umów o dostarczanie treści lub świadczenie usług cyfrowych,
  • umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość,  

działalności internetowych platform handlowych, w tym w szczególności algorytmicznego, zindywidualizowanego ustalania cen oraz plasowania ofert.

Autorki:
Katarzyna Racka - radca prawny, wspólnik w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy

Katarzyna Racka

Weronika Herbet - prawnik w BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy

Weronika Herbet