Jak podało Centrum Informacyjne Rządu, projekty ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP oraz ustawy o uposażeniu żołnierzy niezawodowych mają usprawnić organizację i funkcjonowanie NSR.
Zaproponowano rozwiązania, które usprawniają organizację i funkcjonowanie Narodowych Sił Rezerwowych (NSR).
Z dotychczasowego funkcjonowania NSR wynika, że zasadne jest skorygowanie prawa, które pozwoli zwiększyć atrakcyjność tej służby i ściślej powiązać ją z działalnością jednostek wojskowych. Nowe regulacje powinny zachęcić do pełnienia obowiązków w ochotniczej służbie wojskowej oraz podnieść efektywność wykonywania zadań służbowych. Rezultatem wprowadzanych regulacji ma być także prostszy proces administrowania rezerwami osobowymi, który stanowi główny element ich przygotowania na czas mobilizacji i wojny, a także bardziej racjonalne wydatkowanie środków na uposażenia tej grupy żołnierzy.
Zmiana ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej przewiduje modyfikację obowiązujących przepisów dotyczących:
- naboru i uzupełniania stanowisk służbowych do NSR
Przewidziano ok.: możliwość pisemnego aneksowania kontraktu na wykonywanie obowiązków w ramach NSR; umożliwienie nadawania przydziałów kryzysowych również żołnierzom zwalnianym z czynnej służby wojskowej; określenie przesłanek dokonywania zmiany przydziału kryzysowego; zniesienie górnej granicy (15 lat) pozostawania na przydziale kryzysowym; wprowadzenie instytucji zawieszenia przydziału kryzysowego dla kobiet w ciąży i podczas urlopu macierzyńskiego; modyfikację systemu powoływania żołnierzy rezerwy na przydziałach kryzysowych do czynnej służby wojskowej.
- szkolenia żołnierzy rezerwy w ramach NSR
Aby zwiększyć poziom wyszkolenia żołnierzy rezerwy zaproponowano ok.: ochotnicze odbywanie jednodniowych ćwiczeń wojskowych przez żołnierzy NSR; odbywanie ćwiczeń wojskowych w uczelniach i szkołach wojskowych oraz ośrodkach szkolenia; ustawowe zapewnienie możliwości pełnienia okresowej służby wojskowej przez żołnierzy rezerwy nie posiadających nadanych przydziałów kryzysowych.
- systemu motywacyjnego i zachęt do służby oraz podnoszenia kwalifikacji przez żołnierzy rezerwy w ramach NSR
Chodzi głównie o stworzenie warunków zachęcających do pozostawania na przydziałach kryzysowych i zwiększenie atrakcyjności wykonywania obowiązków w ramach NSR, a także ograniczenie zjawiska zwalniania się żołnierzy ze służby przygotowawczej przed jej ukończeniem. W tym celu zaproponowano możliwość organizowania szkoleń lub rekompensowania kosztów indywidualnego nabycia (przez żołnierzy rezerwy) kwalifikacji na cywilnym rynku pracy, które byłyby przydatne w wojsku. Regulacje te będą korzystne zarówno dla Sił Zbrojnych RP, żołnierzy rezerwy, ale też dla ich pracodawców.
Przewidziano dostosowanie sposobu określania wysokości świadczenia pieniężnego, rekompensującego utracone zarobki w okresie odbywania ćwiczeń wojskowych – do bardziej korzystnych zasad, stosowanych przy naliczaniu wynagrodzeń przez pracodawców.
- relacji z pracodawcami, organizacjami społecznymi o charakterze proobronnym i innymi podmiotami zainteresowanymi współpracą na rzecz kształtowania i wykorzystania NSR
Na podstawie nowych przepisów, wojskowy komendant uzupełnień będzie zobowiązany do informowania pracodawcy o powołaniu jego pracownika do czynnej służby wojskowej. Z kolei pracodawca mógłby wnioskować o zmianę terminu powołania pracownika na rotacyjne ćwiczenia wojskowe, jeśli jest on niezbędny w tym czasie w przedsiębiorstwie. Zaproponowano ułatwienie procedury wnioskowania przez pracodawcę o wypłatę rekompensaty kosztów poniesionych na zastępstwo za pracownika pełniącego czynną służbę wojskową (pracodawca będzie miał na to 90 dni, a nie jak obecnie 30, co ułatwi mu zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji do wniosku).
W ramach usprawniania administracji wojskowej zdecydowano, że terenowe organy administracji wojskowej (TOAW: wojewódzkie sztaby wojskowe i wojskowe komendy uzupełnień) zostaną podporządkowane ministrowi obrony narodowej (obecnie kieruje nimi szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych). Uprości to administrowanie rezerwami osobowymi, co jest ważnym elementem przygotowania ich na czas mobilizacji i wojny. Oznacza to także skrócenie procesu decyzyjnego, a także zwiększenie efektywności funkcjonowania wojewódzkich sztabów wojskowych oraz wojskowych komend uzupełnień.
Proponowana nowelizacja ustawy o uposażeniu żołnierzy niezawodowych zakłada:
- naliczanie uposażenia dla żołnierzy rezerwy z tytułu ćwiczeń wojskowych według stopnia etatowego zajmowanego stanowiska służbowego, a nie jak dotychczas, według posiadanego stopnia wojskowego
Zmiana dotyczy wprowadzenia korzystniejszego sposobu określania wysokości uposażenia dla żołnierzy rezerwy odbywających ćwiczenia wojskowe.
- wprowadzenie dodatku motywacyjnego za posiadanie klas kwalifikacyjnych dla żołnierzy rezerwy pełniących czynną służbę wojskową
Założono przyznanie żołnierzom rezerwy, pełniącym czynną służbę wojskową, dodatku motywacyjnego za posiadanie klas kwalifikacyjnych – o ile uzyskali oni w ostatniej opinii służbowej pozytywną ocenę. Regulacje te obejmą nie tylko podoficerów i szeregowych rezerwy, ale także oficerów rezerwy.
- wprowadzenie mechanizmów utraty lub ograniczenia świadczeń pieniężnych z powodu zwolnienia ze służby przygotowawczej przed ustalonym czasem jej trwania
Założono wprowadzenie zasady, że prawo do uposażenia w przypadku pełnienia służby przygotowawczej przysługuje za czas jej odbywania. Oznacza to, że miesięczne uposażenie byłoby wypłacane z „dołu” za faktyczny okres jej pełnienia, a nie jak dotychczas z „góry”. Przewidziano także możliwość wcześniejszej wypłaty części tego uposażenia w formie zaliczki. Zaproponowano pozbawienie żołnierza prawa do odprawy – po zwolnieniu się z czynnej służby przygotowawczej przed terminem.
Skutki finansowe przyjętych rozwiązań (w obydwu ustawach) wyniosą łącznie ok. 3 mln zł rocznie i będą pokrywane z budżetu MON.
Zmienią się przepisy dot. żołnierzy NSR i ich pracodawców
Zmiany dotyczące naboru do Narodowych Sił Rezerwowych i służby w nich, w tym przepisy dotyczące utraconych zarobków i rekompensat dla pracodawców zawierają przyjęte we wtorek przez rząd założenia projektu nowelizacji dwóch ustaw.