Ustawa z 17.12.2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44) przewiduje rozpoznawanie spraw cywilnych, w których po stronie powodowej (wierzycielskiej) występuje wiele podmiotów o zbliżonej sytuacji prawnej, w postępowaniu grupowym. Postępowanie to toczy się w trybie odpowiednio stosowanych przepisów k.p.c. W związku z przygotowanymi zmianami procedury cywilnej projektodawca dostosował etap postępowania przygotowawczego do istniejącego w postępowaniu grupowym podziału na fazy. Jako, że w pierwszej fazie istotne jest ustalenie dopuszczalności postępowania grupowego i składu grupy, pozwany zostanie wezwany do wniesienia odpowiedzi na pozew dopiero po ustaleniu składu grupy. Natomiast o dopuszczalności postępowania grupowego rozstrzygnie sąd po wysłuchaniu stron. Jeżeli okaże się, że sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym, sąd odrzuci pozew, a w przeciwnym przypadku wyda postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym. Po jego uprawomocnieniu sąd zarządzi ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego, w którym może być również wyznaczany termin do podniesienia przez pozwanego zarzutów co do członkostwa określonych osób w grupie. Projekt przewiduje, że w sytuacji, gdy sąd zaniechał ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego (gdy wszyscy członkowie grupy złożyli oświadczenia o przystąpienie do grupy), pozwany będzie mógł podnosić te zarzuty w terminie miesięcznym, który rozpocznie bieg od chwili wyznaczonej przez przewodniczącego.

W związku z tym, że ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym zobowiązuje sąd do wymienienia w sentencji wyroku wszystkich członków grupy oraz do ustalenia, jaka kwota przypada każdemu członkowi, projekt umożliwia sądowi zawarcie listy członków grupy, wraz z wysokością przypadających im świadczeń, w odrębnym dokumencie stanowiącym załącznik do wyroku. Sąd w wyroku powoła tę listę, bez odczytywania nazwisk wszystkich członków grupy, których, z uwagi na brak górnej granicy liczebności grupy, może być w niektórych przypadkach nawet kilka tysięcy. Konsekwencją tej propozycji jest wskazanie, że lista wraz z wyrokiem stanowi podstawę sporządzenia wyciągu, który będzie stanowił w postępowaniu grupowym tytuł wykonawczy.

Projekt zmian w ustawie znajduje się obecnie na etapie opiniowania. Wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od ogłoszenia.

Marek Sondej