Deklarację taką resort złożył na skutek zabiegów rzecznika praw obywatelskich.
Rzecznik przypomina, że znowelizowany 20 lutego 2015 r. Kodeks karny wykonawczy (art.. 113a) mówił że skazany może raz w miesiącu dostać paczkę żywnościową (wcześniej raz w kwartale). Artykuły żywnościowe i wyroby tytoniowe do tej paczki muszą być zakupione za pośrednictwem zakładu karnego (wcześniej mogła je kupować rodzina w dowolnie wybranym sklepie).
Zdaniem RPO treść przepisu od początku budziła wątpliwości interpretacyjne, jednak największe kontrowersje wywołała zasada, że paczkę żywnościową może zamówić jedynie sam skazany lub osoba dla niego najbliższa (m.in. małżonek, rodzeństwo, rodzic, dziecko i, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu). Przez to że skazani, którzy nie mają takich osób lub nie utrzymują z nimi kontaktu, choć utrzymują kontakty z innymi osobami – nie mogą dostać paczki.
Dowiedz się więcej z książki | |
Kodeks karny wykonawczy. Komentarz
|
Rzecznik zwrócił się w tej sprawie do ministra sprawiedliwości, uznając, że ograniczenie nie ma racjonalnego uzasadnienia, a poza tym stoi w sprzeczności z innym przepisem Kodeksu karnego wykonawczego, że skazanemu należy umożliwiać utrzymywanie więzi przede wszystkim z rodziną, ale także z innymi osobami bliskimi (art. 105 § 1 k.k.w.).
Jednak ówczesny minister sprawiedliwości nie podzielił stanowiska rzecznika. Wyjaśnił, że za ograniczeniem przemawia „chęć uniknięcia konieczności przyjmowania przez skazanego niechcianych produktów” przesyłanych w paczkach, zakładając, że tylko osoba najbliższa dla skazanego wie najlepiej, czego on potrzebuje. Poza tym jeśli ktoś spoza kręgu osób najbliższych chce pomóc więźniowi, to może przelać pieniądze na rachunek skazanego, a on sam sobie kupi to, co mu potrzebne.
Jednak, jak zauważa Rzecznik, w takim przypadku skazany może zrobić zakupy tylko za połowę tak przekazanych pieniędzy – bo druga połowa automatycznie jest przelewana na tzw. żelazną kasę.
Czytaj: RPO: paczka dla więźnia - nie tylko od rodziny>>
Dopiero kolejne pismo Rzecznika do ministra spotkało się ze zrozumieniem. Z udzielonej Rzecznikowi 15 lutego odpowiedzi wynika, że Ministerstwo dostrzega potrzebę zmiany treści art. 113a § 3 k.k.w. w takim zakresie, aby nie tylko osoby najbliższe mogły składać zamówienie na paczki żywnościowe dla skazanego. Ma to być uwzględnione w pracach nad najbliższą nowelizacją Kodeksu karnego wykonawczego.