Ustawa o wielkopowierzchniowych obiektach handlowych jest niezgodna z konstytucją - zdecydował Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując skargę Rzecznika Praw Obywatelskich Janusza Kochanowskiego. Sędziowie Trybunału uznali, że za wprowadzeniem reglamentacji działalności handlowej nie przemawia żaden ważny interes publiczny. Wcześniej IKEA zagroziła, że jeżeli rząd nie zmieni ustawy o WOH, przedsiębiorstwo może wycofać się z Polski.

Trybunał Konstytucyjny uznał wczoraj lipca ustawę z dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych za niezgodną z konstytucyjną zasadą prawidłowej legislacji oraz zasadą wolności działalności gospodarczej. - Zasada wolności gospodarczej, wyrażona w art. 20 Konstytucji, nie ma wprawdzie charakteru bezwzględnego ale ustawodawca nie może jej dowolnie reglamentować, bowiem art. 22 Konstytucji jako przesłankę materialną jej ograniczenia wskazuję potrzebę istnienia ważnego interesu publicznego – oświadczyli sędziowie Trybunału. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego ustawodawca tej przesłanki nie spełnił. Nie wystarczy bowiem przywołanie w art. 1 ustawy o WOH interesu publicznego (jako takiego) jako celu ustawy. Trybunał wskazał także na niezgodność ustawy o WOH z prawem europejskim powołując się na opinie UKIE, w których wskazano naruszenie art. 43 TWE oraz dyrektywy usługowej. Trybunał Konstytucyjny zwrócił także uwagę na przebieg procesu legislacyjnego, w szczególności na liczne sygnały wskazujące na niezgodność ustawy z Konstytucją RP oraz prawem UE, które posłowie podczas głosowań ignorowali.

Ustawa, którą rok temu mimo protestów przedsiębiorców podpisał prezydent, miała ograniczyć budowę supermarketów w Polsce. W praktyce całkowicie zablokowała budowę dużych sklepów, bo resort gospodarki nie wydał do niej rozporządzeń. Co prawda wicepremier i minister gospodarki Waldemar Pawlak podpisał 12 czerwca tego roku wreszcie projekt rozporządzenia niezbędnego do budowy wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (WOH), w którym określono, m.in. jakie dokumenty inwestor ma przedstawić lokalnemu samorządowi, ale w tej chwili projekt rozporządzenia można jednak już wyrzucić do kosza. Ustawa przestanie obowiązywać wraz z publikacją wyroku w Dzienniku Ustaw.

Uchwalona w maju 2007 r. ustawa o WOH wprowadziła dodatkowe wymogi wobec inwestorów planujących budowę sklepu o powierzchni powyżej 400 mkw. Musieliby wykonać analizę wpływu inwestycji na lokalny rynek pracy, komunikację i infrastrukturę. Na podstawie analiz decyzję podejmował wójt lub prezydent miasta, a potem radni. Jeżeli w grę wchodzi sklep o powierzchni ponad 2000 mkw., sprawa miała trafiać nie tylko do gminy, ale też do sejmiku województwa.

Niedługo po wejściu w życie ustawy o WOH, IKEA , szwedzki producent mebli poinformował, że bierze pod uwagę wyjście z polskiego rynku, jeżeli rząd nie zmieni ustawy o wielkopowierzchniowych obiektach handlowych. Dyrekcja firmy tłumaczyła, że przez tę ustawę spółka nie może realizować wielu planowanych inwestycji.. Tymczasem jeszcze w czerwcu miała się rozpocząć budowa łódzkiego Centrum Handlowego IKEA o powierzchni 30 000 mkw. – największego sklepu tej sieci w Polsce.