Wniosek złożył Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz kwestionując konstytucyjność przepisów dyscyplinarnych radców prawnych, adwokatów, notariuszy i prokuratorów. Chodziło o to, że sądy dyscyplinarne tych zawodów obejmują I i II instancję, a dopiero Sąd Najwyższy rozpatruje skargę kasacyjną. Jednak jest to nadzwyczajny środek zaskarżenia i nie może odnosić się do faktów – twierdził Rzecznik.
Trybunał Konstytucyjny nie przyznał racji Rzecznikowi, stwierdzając, że zakres prawa do sądu nie jest abstrakcyjny, zależy od charakteru i funkcji postępowania w którym powinno być realizowane.
Kontrola sprawowana przez Sąd Najwyższy nad postępowaniem dyscyplinarnym jest wystarczająca zdaniem Trybunału. Daje ona gwarancje procesowe obwinionym i umożliwia uchylenie wadliwego orzeczenia.
Kontrola nie polega na rozstrzyganiu sprawy od podstaw, ani zastępowaniu kontrolowanego.
Z art.45 ust.1 Konstytucji wynika, że prawo do sądu musi mieć charakter efektywny. Nie ogranicza się wyłącznie do przedstawienia sprawy sądowi – tłumaczyła prof. Maria Gintow-Jankowicz, sędzia sprawozdawca. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wyznaczony przez zaskarżone przepisy zakres postępowania kontrolnego przed Sądem Najwyższym jest zgodny z art. 45 ust. 1 konstytucji. Ograniczenie podstaw kasacyjnych w sprawach dyscyplinarnych do "rażącego naruszenia prawa" oraz "rażącej niewspółmierności kary dyscyplinarnej", mieści się w granicach swobody stanowienia prawa przez ustawodawcę zwykłego oraz nie narusza zasady sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy i związanego z nią obowiązku odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej.
Zaskarżone przepisy zatem mieszczą się w ramach wypełniania konstytucyjnej pieczy nad właściwym wykonywaniem zawodów zaufania publicznego.
Efektem tego wyroku – zdaniem dyr. Mirosława Wróblewskiego z Biura RPO – będzie wstrzymanie prac nad senackim projektem ustawy, który zmieniał model sądownictwa dyscyplinarnego, przekazując je sądom powszechnym już w II instancji.
Warto zaznaczyć też, że Prokurator Generalny przygotował projekt założeń do ustawy o prokuraturze, w którym prokuratorzy będą sądzeni przez sądy powszechne.
Źródło: wyrok TK z 25 czerwca 2012 r. , sygnatura akt K 9/10
TK: postępowanie dyscyplinarne prawników - konstytucyjne
Trybunał Konstytucyjny orzekł w poniedziałek, że postępowanie dyscyplinarne adwokatów, radców prawnych, notariuszy i prokuratorów nie narusza konstytucyjnego prawa do sądu.