SN: przedawnienie w postępowaniu grupowym ma dotyczyć wszystkich członków grupy

W postępowaniu grupowym o ustalenie odpowiedzialności pozwanego sąd bada zarzut przedawnienia roszczenia pieniężnego, jeżeli dotyczy on wszystkich członków grupy i oparty jest na jednakowych okolicznościach odnoszących się do nich wszystkich - orzekł Sąd Najwyższy.

Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2010 r. Nr 7 poz. 44) w sprawach o roszczenia pieniężne powództwo może ograniczać się do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego. W takim przypadku powód nie jest obowiązany wykazywać interesu prawnego w ustaleniu.

Poważne wątpliwości Sądu Apelacyjnego w Warszawie wzbudziła kwestia, czy w przypadku wytoczenia powództwa na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym o ustalenie ponoszenia przez pozwanego odpowiedzialności odszkodowawczej za zaniechanie legislacyjne sąd jest uprawniony do dokonywania oceny zasadności zarzutu przedawnienia roszczenia odszkodowawczego. W związku z tymi wątpliwościami warszawski sąd przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia. Sąd Apelacyjny zauważył, że – jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy – wyrok grupowy prejudycjalny, który uwzględnia powództwo o ustalenie odpowiedzialności, nie jest wyrokiem wstępnym w rozumieniu art. 318 k.p.c., gdyż kończy całkowicie postępowanie grupowe w pierwszej instancji, podczas gdy po wydaniu wyroku wstępnego toczy się jeszcze dalsze postępowanie co do wysokości roszczenia.

Sąd Apelacyjny opowiedział się za odpowiedzią twierdzącą na zadane pytanie. Podobnie też orzekł Sąd Najwyższy, który jednak doprecyzował, że sąd zbada zarzut przedawnienia roszczenia pieniężnego w postępowaniu grupowym na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy, jeśli dotyczy on wszystkich członków grupy i oparty jest na jednakowych okolicznościach odnoszących się do nich wszystkich (uchwała SN z dnia 16 września 2015 r., sygn. akt III CZP 51/15).