Zmiany proponowane w ustawie umożliwią uregulowanie stanu prawnego wspólnot gruntowych i jego dostosowanie do współczesnych realiów gospodarczych. Obecnie w Polsce jest ponad 5100 wspólnot gruntowych, z czego ok. 3500 nie ma uregulowanego stanu prawnego.
Zmiana przepisów umożliwi wydawanie decyzji administracyjnych, w których będą wskazani uprawnieni do korzystania ze wspólnoty gruntowej i zostanie określona wielkość przysługujących im udziałów. Obecnie, ze względu na znaczny upływ czasu od wejścia w życie obowiązującej ustawy, jest to bardzo trudne, a w niektórych przypadkach wręcz niemożliwe.
Przyjęte rozwiązania były dostosowane do polityki rolnej prowadzonej w latach 60., kiedy to wspólnoty gruntowe traktowano jako element uspołecznienia rolnictwa i nie mogły one być np. dzielone między uprawnionych.
Zaproponowano, aby w przypadku gdy zebrany materiał dowodowy nie pozwoli na ustalenie uprawnionych według dotychczasowych zasad – ustalenie stanu prawnego wspólnot gruntowych następowało zgodnie ze stanem faktycznym obowiązującym przez 5 lat przed dniem wejścia znowelizowanej ustawy w życie.
Jednocześnie w ciągu 6 miesięcy (od daty wejścia zmienionej ustawy w życie) osoby zainteresowane będą mogły złożyć wnioski o wskazanie, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową, o określenie uprawnionych do udziału w niej wraz z przysługującymi im udziałami, zgodnie z dotychczasowymi przepisami.
W przypadku, gdy nie uda się ustalić uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej, taką nieruchomość będzie mogła nabyć gmina na podstawie złożonego wniosku, a w przypadku braku takiego wniosku Skarb Państwa.
Zaproponowano również możliwość przekształcania wspólnot gruntowych stanowiących szczególnego rodzaju współwłasność lub przedmiot współużytkowania – we współwłasność dla której będzie można założyć księgę wieczystą, i następnie dokonać jej podziału.
Przewidziano zmianę przepisów regulujących ustrój spółek powołanych do zagospodarowania wspólnot gruntowych, wprowadzenie sądowej kontroli działalności organów tych spółek oraz ograniczenie administracyjnej kontroli obrotu gruntami wspólnoty.
Rząd proponuje zmianę ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych
Rada Ministrów przyjęła we wtorek założenia do projektu nowelizacji ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Zakłada ona zmiany, które umożliwią uregulowanie stanu prawnego takich gruntów - poinformowało we wtorek Centrum Informacyjne Rządu.