RPD domaga się skutecznej ściągalności alimentów

Rzecznik praw dziecka Marek Michalak zwrócił się do ministra pracy i polityki społecznej Jolanty Fedak z prośbą o podjęcie działań zmierzających do zwiększenia skuteczności egzekucji alimentów poprzez efektywnie prowadzone postępowania wobec dłużników alimentacyjnych. Skrytykował też działania w tym zakresie organów samorządowych, sądów i komorników.

W swoim wystąpieniu Rzecznik zwrócił uwagę na problem nieefektywnej współpracy i koordynacji działań różnych podmiotów – organów samorządu terytorialnego, komorników sądowych oraz organów egzekucji administracyjnej – w związku z realizacją ustawy z 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. - Rozwiązania wprowadzone do tego aktu prawnego miały na celu zwiększenie skuteczności egzekucji alimentów, tymczasem do Biura Rzecznika Praw Dziecka napływają sygnały o braku współpracy właściwych podmiotów, a tym samym trudności z egzekucją alimentów - czytamy w piśmie.
Rzecznik dodaje, że omawiany problem ujawnił również dokument Najwyższej Izby Kontroli pt. Informacja o wynikach kontroli wywiązywania się organów samorządu terytorialnego z zadań na rzecz pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Kontrola NIK-u wykazała, że egzekwowanie zobowiązań alimentacyjnych oraz współpraca między organami pomagającymi osobom uprawnionym do świadczeń stoi na niskim poziomie.
NIK stwierdził, że powiatowe urzędy pracy nie są informowane o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego. Na ocenę problemu miała również wpływ praktyka nieinformowania sądów o bezczynności lub opieszałości komorników sądowych. Nie powiadamiają oni o stanie egzekucji oraz o przyczynach jej bezskuteczności. Zdaniem NIK-u gminy nie wykorzystują danego im uprawnienia zatrzymywania prawa jazdy osobom, zalegającymi z opłatami alimentacyjnymi. Jednak według NIK największym grzechem organów w sprawie realizacji zobowiązań alimentacyjnych jest rzadkie przekazywanie komornikom sądowym informacji z wywiadu alimentacyjnego czy oświadczenia majątkowego. Jego brak hamuje samo postępowanie, ze szkodą dla osoby uprawnionej. NIK podkreśla, że organy właściwe wierzycielowi nie są informowane o działaniach podjętych przeciwko dłużnikowi.
Rzecznik Praw Dziecka zauważa w  swoim wystąpieniu, że ściągalność alimentów w Polsce jest kilkukrotnie niższa niż w Europie Zachodniej. Dlatego, jego zdaniem, jedynie efektywna kooperacja pomiędzy organami oraz skuteczne egzekwowanie świadczeń od dłużnika pozwolą na poprawę sytuacji osób, które są uprawnione do alimentów.