Na tę sytuację zwrócił w piątek uwagę Urząd Komisji Nadzoru Finansowego który przypomniał, że 13 stycznia 2016 r. weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (dalej: PSD21), która powinna zostać implementowana do polskiego porządku prawnego do dnia 13 stycznia 2018 r.

Projekt ustawy dopiero powstaje
Tymczasem w Polsce dopiero trwają prace nad nowelizacją ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (dalej: UUP) dotyczące implementacji PSD2. Zakłada się, że znowelizowana ustawa wejdzie w życie w drugim kwartale 2018 roku.

Jak zauważa UKNF, kluczowym aktem prawnym uzupełniającym wymogi PSD2 jest Rozporządzenie delegowane Komisji Europejskiej uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji (dalej: RTS), które jest obecnie procedowane na poziomie organów Unii Europejskiej. Przewiduje się, że RTS zostaną opublikowane w marcu 2018 r. i zaczną być stosowane od września 2019 r. Oznacza to, że dostawcy usług płatniczych będą mieli 18 miesięcy na wdrożenie wymagań RTS od daty ich wejścia w życie.

LEX Prawo Europejskie >>

Teraz będzie okres przejściowy
Biorąc pod uwagę różnicę pomiędzy datą implementacji PSD2 a datą stosowania RTS, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: UKNF) przedstawił w piątkowym komunikacie oczekiwania nadzorcze w odniesieniu do zasad działania dostawców usług płatniczych w okresie przejściowym, w ramach którego wyróżnił:
a) okres przejściowy I (tj. od 13 stycznia 2018 r. do daty implementacji PSD2 w Polsce: przewidywany II kw. 2018 r.),
b) okres przejściowy II (tj. od daty implementacji PSD2 w Polsce do daty stosowania RTS).

Obowiązują przepisy polskie albo unijne
W okresie przejściowym I przepisy aktów prawa polskiego, w szczególności UUP i wynikające z niej akty wykonawcze, powinny być nadal w Polsce stosowane, o ile nie będą sprzeczne z bezpośrednio skutecznymi przepisami aktów unijnych (PSD2, rozporządzenia delegowane i wykonawcze Komisji Europejskiej.

Przewidując równoległe stosowanie prawa wspólnotowego i zależności pomiędzy prawem wspólnotowym a prawem krajowym po 13 stycznia 2018 r., UKNF zapowiada, że będzie kierować się następującymi zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz zasadą bezpośredniej skuteczności przepisów dyrektywy, a także zasadą pośredniego skutku dyrektyw.

UKNF przypomina, że zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego oznacza zapewnienie wszystkim normom prawa wspólnotowego przewagi w razie konfliktu z jakąkolwiek wcześniejszą lub późniejszą normą krajową w każdym państwie członkowskim.

Natomiast zasada bezpośredniej skuteczności dyrektyw została ukształtowana w licznym orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS). W odniesieniu do dyrektyw ETS uznał, że uprawnienia przyznane jednostkom przez prawo wspólnotowe mogą być powoływane przed organami krajowymi bezpośrednio w celu ich wykonania, o ile spełnione są następujące warunki:
a) przepisy danej dyrektywy są precyzyjne i bezwarunkowe,
b) z norm dyrektywy wynikają prawa jednostek wobec państwa,
c) upłynął termin implementacji dyrektywy przez dane państwo członkowskie, a jej normy nie zostały implementowane, albo implementacja jest nieprawidłowa.

Z kolei zasada skutku pośredniego jest generalną dyrektywą interpretacyjną, zgodnie z którą na krajowych organach sądowych i administracyjnych ciąży obowiązek wykładni prawa krajowego zgodnie z prawem wspólnotowym.