Podwójne przyspieszenie w urzędach

Obowiązująca od dziś nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego umożliwi obywatelowi szybsze załatwienie spraw w urzędzie. Prawo do zaskarżenia przewlekłości postępowania administracyjnego to jedna z ważniejszych zmian wprowadzonych do tego kodeksu. Kolejny pakiet uprawnień przynosi też podpisana dzień wcześniej przez prezydenta nowelizacja ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Obowiązujące dotychczas przepisy nie pozwalały obywatelowi zaskarżyć postępowania administracyjnego, które prowadzone było zbyt długo. Można było jedynie skarżyć się na bezczynność organów administracji publicznej, czyli na niezałatwienie sprawy w terminie. Wprowadzona zmiana umożliwia teraz zaskarżenie do sądu administracyjnego postępowania, które jest prowadzone w przewlekły sposób.
Nowelizacja odnosi się również do sposobu rozpatrywania tzw. skarg pieniackich. Na wielokrotne skargi zgłaszane przez te same osoby, które nie wnoszą nic nowego do rozpatrywanej sprawy, urząd nie będzie musiał odpowiadać.
Znowelizowane przepisy dają też obywatelowi, który uczestniczy w postępowaniu, możliwość kopiowania akt sprawy. Jest to o tyle istotna zmiana, że dotychczas możliwe było tylko ich przeglądanie i sporządzania z nich odpisów i notatek. Od dziś (11 kwietnia br.) przysługuje także prawo wglądu do akt sprawy również po zakończeniu postępowania.

Przyspieszenie postępowań w urzędach administracji publicznej jest także celem nowelizacji prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, którą w niedziele 11 kwietnia br. podpisał prezydent Bronisław Komorowski.
Według nowelizacji w przypadku bezczynności organu administracji sąd będzie mógł ukarać go grzywną - z urzędu albo na wniosek strony. Grzywna ta - maksymalnie w wysokości dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia w roku poprzednim - ma mieć charakter dyscyplinujący.
Zgodnie obowiązującymi dotychczas przepisami, kiedy urząd przekracza termin na wydanie zezwolenia czy innej decyzji administracyjnej, można wnieść skargę do organu wyższej instancji, a dopiero potem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd nie może jednak nałożyć na organ administracji grzywny, lecz jedynie w wyroku zobowiązać go do przestrzegania ustawowych terminów. Możliwość nałożenia grzywny istniała dotychczas dopiero w przypadku, gdy - mimo decyzji sądu - organ administracji nadal nie wywiązuje się z ustawowych terminów.
Gdy nowelizacja wejdzie w życie, sąd przy rozpatrywaniu skargi na przewlekłość działania organów administracji będzie miał możliwość nałożenia grzywny wcześniej - już w wyroku uwzględniającym skargę na bezczynność, a nie dopiero na etapie odrębnej skargi. Od uznania sądu ma zależeć, czy grzywnę wymierzać, czy też nie, w każdej konkretnej rozpatrywanej sprawie.