Oddziały zagranicznych banków zmienią się w banki

Możliwe będzie przekształcenie oddziału instytucji kredytowej, działającego na terenie Polski, w bank krajowy w formie spółki akcyjnej - taką m.in. możliwość przewiduje przyjęty we wtorek przez Radę Ministrów projekt nowelizacji ustawy Prawo bankowe.

Formuła takiego przekształcenia polegać będzie w praktyce na utworzeniu przez instytucję kredytową banku krajowego, będącego spółką akcyjną, na bazie istniejącego oddziału tej instytucji. Takie przekształcenie nie będzie podlegać przepisom ustawy Kodeks spółek handlowych.
Skutkiem zaproponowanych rozwiązań będzie: utworzenie nowego banku krajowego i jednoczesne zamknięcie oddziału instytucji kredytowej, sukcesja uniwersalna praw i obowiązków instytucji kredytowej objętych działalnością oddziału, przejęcie nadzoru nad nowo powstałym bankiem przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) oraz objęcie depozytów zgromadzonych w oddziale przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG).
W projekcie nowelizacji ustawy zostaną dokładnie określone warunki i zasady tworzenia banku krajowego przez oddział instytucji kredytowej. Przekształcenie oddziału w bank krajowy o charakterze spółki akcyjnej będzie polegać na wniesieniu tytułem wkładu niepieniężnego wszystkich składników majątkowych oddziału przeznaczonych do prowadzenia działalności, o ile stanowią one przedsiębiorstwo (bankowe) lub jego zorganizowaną część. Chodzi o majątek trwały i środki finansowe oraz wynikające z działalności należności i zobowiązania, w tym depozyty.
Założyciel nowego banku (powstającego z przekształconego oddziału instytucji kredytowej) do wniosku o wydanie zezwolenia musi złożyć dodatkowe dokumenty. Chodzi o dokumenty rzetelnie ustalające wartość składników majątkowych wnoszonych aportem w poczet kapitału założycielskiego banku. Ponadto jeden z koniecznych dokumentów powinien zawierać poświadczenie instytucji kredytowej o zamiarze zaprzestania działalności po faktycznym przekształceniu oddziału w bank.
Podjęcie przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji zezwalającej na utworzenie banku musi być poprzedzone kontrolą nadzorczą w oddziale. Jej celem będzie sprawdzenie rzeczywistej i aktualnej kondycji finansowej oddziału oraz stopnia przygotowania do prowadzenia działalności operacyjnej. Zezwolenie KNF na utworzenie banku będzie ważne tylko rok.
Należy podkreślić, że na nowo utworzony bank przejdą zezwolenia, koncesje oraz ulgi przyznane dotąd instytucji kredytowej. Ponadto środki pieniężne przekazane przez instytucję kredytową na prowadzenie działalności oddziału nie będą zobowiązaniami banku.
Rozszerzona zostanie lista wyjątków od zasady powoływania dwóch członków zarządu, w tym prezesa, za zgodą KNF. Ponadto nowe przepisy pozwalają Komisji Nadzoru Finansowego zastosować wobec akcjonariusza banku sankcję polegającą na zakazie wykonywania prawa głosu z posiadanych akcji banku krajowego. Sankcja ta może być zastosowana w przypadku niedochowania przez założyciela banku zobowiązań dotyczących nowo tworzonego banku lub ostrożnego i stabilnego nim zarządzania.
Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, przygotowane przepisy mają szczególne znaczenie w przypadku oddziałów instytucji kredytowych, które posiadają m.in. znaczący udział w polskim rynku czy dysponują infrastrukturą umożliwiającą podjęcie samodzielnej działalności bankowej. Ponadto przekształcenie oddziału w bank krajowy oznacza zwiększenie jego roli i skali działalności nie tylko poprzez większy potencjał zaufania lokalnego rynku klientów, ale również poprzez stworzenie szans na rozwój poprzez dokapitalizowanie banku przez partnera strategicznego.