Jednym z punktów planowanej na 18-19 lipca br. wizyty w Sankt Petersburgu, rodzinnym mieście rosyjskiego Ministra Sprawiedliwości, jest podpisanie Programu Współpracy między Ministerstwem Sprawiedliwości RP i Ministerstwem Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej w latach 2010 – 2012. Program zostanie podpisany w celu realizacji Memorandum podpisanego przez Ministrów 4 czerwca 2010 r. w trakcie pierwszej od 15 lat wizyty rosyjskiego Ministra Sprawiedliwości w Polsce.
Program współpracy zawiera jej priorytetowe kierunki, do których należeć będą m.in.: wymiana doświadczeń w zakresie nowoczesnych form wykonywania orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i karnych, analiza praktyki sądowej w sprawach karnych, wspieranie współpracy w zakresie adwokatury i notariatu, a także wzajemne konsultacje w sprawie reformowania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. - Niezwykle ważną częścią tej wizyty będzie także kontynuacja negocjacji na temat dwóch polsko-rosyjskich umów, które chcielibyśmy podpisać w możliwie najbliższym czasie. Jednej - dotyczącej współpracy w sprawach cywilnych, drugiej – współpracy w sprawach karnych– dodaje minister Krzysztof Kwiatkowski.

Negocjacje na temat tych umów rozpoczęły się trakcie dwudniowej czerwcowej wizyty ministra sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej – Aleksandra Konowałowa w Polsce (Łódź, 4-5 czerwca 2010 r.). To wtedy , jak informuje Joanna Dębek, rzecznik prasowy ministra sprawiedliwości  - strona polska przekazała stronie rosyjskiej projekt Umowy o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 roku oraz o szczególnych formach współpracy w sprawach karnych.
Umowa ta zawiera regulacje stanowiące uzupełnienie Europejskiej konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z 1959 r., która wiąże obydwa państwa. Wprowadza ona nowe szczególne formy współpracy transgranicznej w sprawach karnych. W kontekście ostatnich wydarzeń dotyczących tragedii smoleńskiej w sposób szczególny podkreślić należy regulacje odnoszące się do powoływania m.in. tzw. wspólnych zespołów śledczych. Co więcej, po podpisaniu wspomnianej umowy polscy prokuratorzy a także sędziowie, aby np. przesłuchać rosyjskiego świadka, nie będą musieli udawać się do Rosji. Konieczne czynności będą mogli wykonać w Polsce – dzięki wideokonferencjom, które zaproponowane przez polską stronę regulacje także przewidują.

Kolejna negocjowana umowa to projekt Porozumienia między Ministerstwem Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej i Ministerstwem Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej o bezpośrednim porozumiewaniu się sądów w zakresie udzielania pomocy prawnej w sprawach cywilnych. Dzięki temu Porozumieniu uproszczone zostaną postępowania sądowe w sprawach cywilnych, co jest szczególnie ważne dla polskiego biznesu. To istotny problem we współpracy gospodarczej przede wszystkim z Obwodem Kaliningradzkim. Obecnie wszystkie wnioski z sądów trafiają najpierw do rosyjskiego Ministerstwa Sprawiedliwości w Moskwie, które wniosek rozpatruje i dopiero potem przesyła go do właściwego sądu. W konsekwencji przedsiębiorcy mają często trudności w dochodzeniu swoich praw na skutek przewlekłości procedury. Proponowane zmiany umożliwią bezpośrednie przekazywanie wniosków np. o doręczenie dokumentów lub przekazanie dowodów do właściwych miejscowo rosyjskich sądów. Dotyczy to także – o czym musimy pamiętać – spraw rodzinnych, w tym alimentacyjnych.
- Jesteśmy gotowi do podpisania obu umów w możliwie najkrótszym czasie. Oczywiście, z uwagi na fakt, że to umowy międzynarodowe procedura dotycząca ich ratyfikacji wymaga m.in. udziału Rady Ministrów, Parlamentu i podpisu Prezydenta. – mówi minister Krzysztof Kwiatkowski. – Z uwagi na to, zdaję sobie sprawę, że przed nami wielomiesięczna procedura. Wypada mi tylko żałować, że musieliśmy czekać aż 15 lat na faktyczne rozpoczęcie negocjacji w tej sprawie – dodaje.