Członkowie Komitetu piszą, że od końca 2015 r. nastąpił szereg wydarzeń, które wymagały zintensyfikowania wysiłków w zakresie monitorowania przestrzegania praw człowieka. Wśród tych wydarzeń są przede wszystkim narastający kryzys konstytucyjny, zmiany ustawodawcze prowadzące do wyłączenia efektywnej kontroli konstytucyjności i ograniczenie gwarancyjnej roli sądownictwa w podziale władz.

Na straży podstawowych praw i wolności
Komitet Helsiński w Polsce przypomina, że od 1983 roku monitoruje naruszanie praw i podstawowych wolności, bada zgodność ustawodawstwa polskiego ze zobowiązaniami międzynarodowymi. Od roku 1990 Komitet współtowarzyszy w swojej misji Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Komitet podkreśla, że w ciągu ostatnich dwóch lat wspólnie z Helsińską Fundacją Praw Człowieka Komitet dziesiątki razy zabierał głos w kwestiach dotyczących ochrony praworządności i praw człowieka w Polsce. - Wypowiadaliśmy się przeciw supremacji siły nad prawem i zerwaniu z koncepcją Konstytucji jako aktu adresowanego nie tylko do obywateli ale do każdego znajdującego się pod władztwem państwa polskiego; aktu wymagającego rzetelnej współpracy trzech władz – czytamy w stanowisku Komitetu.
Jego członkowie przypominają, że wypowiadali się także przeciwko m.in. zmianom w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym, zmianom w prawie o zgromadzeniach, nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych, czy nowelizacji ustaw o Sądzie Najwyższym i  Krajowej Radzie Sądownictwa.

Regres demokratycznych i wolnościowych standardów
W wydanym dziś stanowisku członkowie Komitetu Helsińskiego w Polsce wskazują, że wprowadzone zmiany ustawodawcze stanowiły „systematyczną budowę „ciągu technologicznego”, polegającego na szeroko zakrojonych zmianach ustawodawstwa ograniczającego sferę wolności jednostki i jednoczesne przygotowywanie gruntu do zwiększenia arbitralnego, nieprzejrzystego i nieobjętego efektywną kontrolą sądową działania władzy wykonawczej”.


Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej >>

Według członków Komitetu ten negatywny trend objawił się przez m.in. zmiany w prawie wyłączające efektywną kontrolę konstytucyjności w dotychczasowej postaci realizowaną przez Trybunał Konstytucyjny; praktyczne zakwestionowanie zasady społeczeństwa otwartego dla wszystkich, co zaowocowało zmianą polityki wobec mniejszościowych grup społecznych; zmiana pozycji sądownictwa w podziale władz i ograniczenie przez to jego gwarancyjnej roli, jak również likwidację mediów publicznych czy korpusu służby cywilnej, a także podporządkowanie ustawodawcy i rządu władzy centralnego ośrodka dyspozycji politycznej.

- Będziemy monitorować, oceniać i upubliczniać zachodzące zmiany i procesy destrukcji mając świadomość, że działamy w warunkach regresu demokratycznych i wolnościowych standardów praw człowieka i odejścia od konstytucyjnych zasad państwa prawa – napisali członkowie Komitetu Helsińskiego w Polsce.

Członkowie Komitetu Helsińskiego:
Teresa Bogucka
Halina Bortnowska-Dąbrowska
Jerzy Ciemniewski
Janusz Grzelak
Jacek Kurczewski
Ewa Łętowska
Wojciech Maziarski
Michał Nawrocki
Marek Antoni Nowicki
Danuta Przywara