Nowe technologie wykorzystywane są również przy tworzeniu instrumentów prawnych w zakresie zamówień publicznych. Szczególnie istotnym rozwiązaniem w tym względzie było dopuszczenie aukcji, licytacji elektronicznych w praktyce zamówień publicznych. Nowe możliwości techniczne dają szanse usprawnienia systemu udzielania zamówień publicznych. Ustawa „Prawo zamówień publicznych” z dnia 29 stycznia 2004 roku (Dz. U. z 2004 r., Nr 19, poz. 177 z pón. zm.) otworzyła przed jednostkami administracji publicznej możliwość elektronicznego przeprowadzania przetargów w formie aukcji, licytacji elektronicznej oraz dynamicznego systemu zakupów.
W pierwotnych zapisach ustawy aukcja elektroniczna została zdefiniowana jako „tryb udzielenia zamówienia, w którym za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składali kolejne korzystniejsze oferty (postąpienia), podlegające automatycznej klasyfikacji”. Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 4 września 2008 r. wprowadziła kolejne udogodnienia zarówno dla zamawiających jak również dla wykonawców w zakresie stosowania trybów „elektronicznych”. Zamawiający może udzielić zamówienia w tym trybie dla wszystkich rodzajów zamówień, jeżeli wartość zamówienia nie przekracza tzw. progów unijnych. Kolejnym istotnym udogodnieniem wprowadzonym w ostatniej nowelizacji ustawy jest rezygnacja z bezpiecznego podpisu elektronicznego w postępowaniach prowadzonych w trybie licytacji elektronicznej. Wymóg ten pozostał w przypadku składania postąpień w aukcjach elektronicznych.
Ustawodawca realizując założenia społeczeństwa informacyjnego, jak również starając się sprostać społecznym oczekiwaniom dotyczącym usprawnienia procesów administracyjnych oraz dążeniom do pozyskania coraz to nowych oszczędności w wydatkowaniu środków publicznych, wprowadza kolejne udogodnienia formalne i prawne mające zachęcić do stosowania elektronicznych narzędzi w administracji. Niestety, jak na razie z niewielkim skutkiem.
W pierwszych dwóch latach obowiązywania Prawa zamówień publicznych przeprowadzono w Polsce zaledwie ok. 200 aukcji elektronicznych. W kolejnych latach nie doszło do rewolucji w tym zakresie – w 2008 roku licytacje elektroniczne stanowiły zaledwie 0,02 proc. wszystkich przeprowadzonych postępowań. Z danych Unii Europejskiej wynika, że średnie oszczędności związane z zastosowaniem elektronicznych rozwiązań przy udzielaniu zamówień publicznych kształtują się na poziomie ok. 20 proc.
Elektroniczne przetargi mało popularne
Prawo zamówień publicznych otworzyło przed jednostkami administracji publicznej możliwość elektronicznego przeprowadzania przetargów w formie aukcji, licytacji elektronicznej. Nie jest to jednak popularna forma. W 2008 roku licytacje elektroniczne stanowiły zaledwie 0,02 proc. wszystkich przeprowadzonych postępowań, podczas gdy średnio w UE jest to ok. 20 proc. - piszą Agata Imielińska i Iwona Pasierbiak, ekspertki BCC.