Jak przypomniał pełnomocnik ministra sprawiedliwości, koordynator krajowy ds. wdrożenia systemów teleinformatycznych w sądach powszechnych prof. Jacek Gołaczyński, dotychczas droga elektroniczna jest możliwa w przypadku zakładania spółek z o.o. i spółek akcyjnych, a także w postępowaniu upominawczym. Elektroniczne postępowanie upominawcze stało się wzorcem dla EBP, które będzie dostępne w każdej sprawie cywilnej.

„To pierwsze postępowanie w Polsce przed sądami powszechnymi, w którym akta sprawy mają oryginalnie postać elektroniczną i w tej postaci są wiążące” – powiedział Gołaczyński.

  LEX Navigator Postępowanie Cywilne>>>

Formuła ta przewiduje elektroniczne składanie pism procesowych, doręczanie pism stronom (do tej pory możliwe tylko w niektórych postępowaniach), dostęp do akt przez internet, rozpoznanie dowodu i rozprawa będą mogły się toczyć na odległość. Obecnie rozpoznanie dowodu na odległość bywa stosowane, sądy wykorzystują wtedy videokonferencje; początkowo ten sposób stosowano w sprawach karnych, później także cywilnych.

Nowością jest jednak rozprawa na odległość – dzięki niej strony będą mogły uczestniczyć w rozprawach w sądach blisko ich miejsca zamieszkania.

EBP będzie fakultatywne, będzie je można stosować w każdym postępowaniu cywilnym. Jeżeli choć jedna ze stron je wybierze, a druga będzie dostarczać dokumenty na papierze, rozprawa będzie się toczyć w trybie EBP.

Przewiduje on także elektroniczną egzekucję komorniczą – wierzyciel będzie mógł ją wszcząć w każdym postępowaniu, a komornik będzie mógł podejmować czynności, w tym wydawać orzeczenia elektronicznie.

Jak zauważył prof. Jacek Widło z KUL, sędziowie muszą się przyzwyczaić do akt na monitorze, „dziś akta są formowane modłę dziewiętnastowieczną, tu mamy odmienną koncepcję”.

Większa informatyzacja postępowań cywilnych była głównym celem nowelizacji kodeksów cywilnych, podpisanej w sierpniu przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. Na wprowadzenie nowych rozwiązań przewidziano trzy; będzie to możliwe wcześniej tam, gdzie sądy zostaną przygotowane technicznie. Ma to umożliwić sukcesywne wprowadzanie systemu. Do składania dokumentów sądowych drogą elektroniczną mają służyć portal i aplikacja pod nazwą elektroniczne biuro podawcze.(PAP)

brw/ par/