W jaki sposób zaewidencjonować kradzież pieniędzy w kwocie brutto 1500 zł z kasy?
Co do zasady strata w środkach obrotowych poniesiona wskutek kradzieży może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jej prawidłowego udokumentowania i wykazania, iż podatnik podjął wszelkie działania w celu należytego zabezpieczenia środków obrotowych dla uniknięcia strat spowodowanych kradzieżą.
Do wpisywania kosztów strat powstałych w wyniku kradzieży gotówki z kasy przeznaczona jest kolumna 13 PKPiR "pozostałe wydatki". Podstawą zaliczenia straty do kosztów uzyskania przychodów może być każdy dokument uwiarygodniający jej powstanie.
Zgodnie z przepisami art. 22 ust. 1 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f.
W katalogu kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f., nie ujęto strat w środkach obrotowych. Tak więc co do zasady strata środków obrotowych związanych z prowadzoną działalnością, w tym m.in. strat powstałych w wyniku kradzieży gotówki z kasy, może być uznana za koszty uzyskania przychodów.
Jednakże, jak wyjaśnił Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie - w interpretacji indywidualnej z dnia 28 maja 2009 r., IPPB5/423-171/09-2/AM, http://sip.mf.gov.pl, każda strata wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego, bądź pośredniego, związku z przychodem i racjonalności działania dla osiągnięcia konkretnego przychodu. Warunkiem zaliczenia strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów jest ocena zdarzenia w aspekcie:
- całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,
- okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
- udokumentowania straty,
- podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.
Bowiem dla celów podatkowych tylko kradzież powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodu. Nie można uznać za zdarzenie losowe kradzieży środków obrotowych nienależycie zabezpieczonych.
Dalej organ podatkowy wskazał, że wartości pieniężne uznaje się za należycie zabezpieczone, jeżeli przedsiębiorca w celu ich ochrony przed kradzieżą przestrzegał wymagań określonych m.in. w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 października 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. Nr 129, poz. 858 ze zm.).
Podobnie Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie - w interpretacji indywidualnej z dnia 21 maja 2009 r., IPPB1/415-136/09-5/KS, http://sip.mf.gov.pl, wskazał, że kradzież środków pieniężnych jest szczególną formą starty w środkach obrotowych i jej zakwalifikowanie jako kosztu uzyskania przychodu uwarunkowane jest od udowodnienia przez poszkodowanego, iż w danym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem losowym, rozumianym jako zdarzenie nieprzewidywalne i nie do uniknięcia. Nie można uznać starty w środkach obrotowych za koszt uzyskania przychodu, w sytuacji, gdy zostanie udowodnione, że środki obrotowe nie były zabezpieczone lub były zabezpieczone w sposób nienależyty.
Zatem co do zasady strata w środkach obrotowych poniesiona wskutek kradzieży może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem jej prawidłowego udokumentowania i wykazania, iż podatnik podjął wszelkie działania w celu należytego zabezpieczenia środków obrotowych dla uniknięcia strat spowodowanych kradzieżą.
Przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) - dalej r.p.k.p.r. - nie regulują sposobu dokumentowania strat w środkach obrotowych powstałych w wyniku kradzieży gotówki z kasy. Podstawą zaliczenia straty do kosztów uzyskania przychodów może być zatem każdy dokument uwiarygodniający jej powstanie.
Zgodnie z ust. 13 objaśnień do PKPiR do wpisywania pozostałych kosztów (poza wymienionymi w kolumnach 10-12), z wyjątkiem kosztów, których zgodnie z art. 23 u.p.d.o.f. nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów, przeznaczona jest kolumna 13 "pozostałe wydatki".