Tak wskazał NSA w wyroku z 21 stycznia 2016 r. Sprawa dotyczyła spółdzielni, która partycypuje w części kosztów wymiany okien w mieszkaniach należących zarówno do członków, jak i osób niebędących jej członkami. Według regulaminu podziału obowiązków pomiędzy spółdzielnią a użytkownikami lokali wymiana stolarki okiennej należy do obowiązków spółdzielni i jest współfinansowana z funduszu remontowego. A fundusz w całości finansowany jest ze składek jej członków i osób niebędących jej członkami. Wpłaty na fundusz remontowy mają charakter obligatoryjny, tzn. dotyczą wszystkich użytkowników lokali. Wszyscy użytkownicy lokali korzystają z jednakowych praw w zakresie dofinansowania.

Przed przystąpieniem do wymiany okien zawierana jest umowa trójstronna pomiędzy spółdzielnią, wykonawcą i użytkownikiem lokalu.

Zdaniem spółdzielni, otrzymany przez lokatorów od niej z funduszu remontowego, finansowanego w całości ze składek tych osób, zwrot kosztów poniesionych przez nich uprzednio na wymianę stolarki okiennej (na podstawie uchwalonego wcześniej regulaminu) nie stanowi przychodu i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Zwrot lokatorom części nakładów z funduszu remontowego nie stanowi bowiem przysporzenia i z tego względu stanowi zdarzenie obojętne pod względem prawnopodatkowym.

Fiskus się nie zgodził. Jego zdaniem, zwracanie kosztów osobom posiadającym odrębną własność lokali, w sytuacji, kiedy te osoby zgodnie z prawem winny partycypować w tychże kosztach, bezwzględnie powoduje powstanie po ich stronie przychodu. Osoby te otrzymują bowiem zwrot kwoty, którą słusznie winny były ponieść na utrzymanie nieruchomości. W tym przypadku na spółdzielni będzie ciążył obowiązek sporządzenia dla tych osób informacji PIT-8C. Natomiast zwrot wydatków z tytułu wymiany okien ponoszonych przez osoby posiadające spółdzielcze prawo do lokalu (własnościowe lub lokatorskie) oraz najemców lokali nie będzie skutkował powstaniem po stronie tych osób przychodu. W tym przypadku nie wiąże się to bowiem z przysporzeniem majątkowym. Tu na spółdzielni nie będzie ciążył obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd nie zgodził się z fiskusem. Jego zdaniem zwrot osobom posiadającym prawo odrębnej własności lokali mieszkalnych uprzednio poniesionych przez te osoby wydatków na wymianę stolarki nie oznacza, że po stronie tych osób występuje przysporzenie majątkowe stanowiące przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z tej przyczyny wypłata zwrotu przez spółdzielnię nie jest źródłem przychodu dla tych osób.

Zdaniem sądu, należy wziąć pod uwagę szczególne uregulowania wynikające z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i Regulaminu Spółdzielni Mieszkaniowej, które to odnoszą się w takim samym zakresie do osób korzystających ze spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego (tak własnościowego jak i lokatorskiego), jak i będących właścicielami odrębnych lokali. Właściciel lokalu mieszkalnego także otrzymuje w takim przypadku zwrot poniesionych samodzielnie wydatków. Jest także rzeczą oczywistą, iż gdyby spółdzielnia mieszkaniowa korzystająca ze środków funduszu remontowego, wypełniając spoczywające na niej obowiązki, sama przeprowadziła wymianę okien, świadczenie to byłoby dla właścicieli lokali także zdarzeniem neutralnym podatkowo.

Wyrok NSA z 21 stycznia 2016 r., sygn. akt II FSK 2764/13, LEX nr 1959381

Dowiedz się więcej z książki
PIT. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł