Czy w przypadku dostawy złomu koniecznie należy przestrzegać momentu powstania obowiązku podatkowego (chodzi o przestrzeganie 20 lub 30 dni od dnia wysyłki w przypadku braku zapłaty)?
Dla uproszczenia rozliczamy podatek należny w miesiącu wystawienia faktury, co jest równoznaczne z dostawą towaru.
Czy aktualnie takie postępowanie może być kwestionowane przez organy podatkowe?
W mojej ocenie organy podatkowe mogą zakwestionować przyjęty przez Państwa sposób rozliczania podatku, gdyż obowiązujące przepisy wskazują zarówno termin, w którym dostawca winien wystawić fakturę VAT, jak i moment powstania obowiązku podatkowego.
Co do zasady obowiązek podatkowy powstaje, w myśl art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., z chwilą wydania towarów lub wykonania usługi, a jeżeli czynności te powinny być potwierdzone fakturą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej wystawienia nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Ustawodawca od tej zasady przewidział pewne wyjątki. Jeden z nich dotyczy dostawy złomu. I tak w myśl art. 19 ust. 13 pkt 5 u.p.t.u. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu dostawy złomu stalowego i żeliwnego, złomu metali nieżelaznych, z wyłączeniem złomu metali szlachetnych:
a) niewsadowego, nie później jednak niż 20. dnia, licząc od dnia wysyłki złomu do jednostki, która zgodnie z umową dokonuje kwalifikacji jakości,
b) wsadowego, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wysyłki złomu.
Wskazać należy, że w wyroku NSA z dnia 10 października 2003 r., I SA/Wr 1188/2001, stwierdzono, że moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy złomu wyznacza podatnikowi uprawnienie do odłożenia wykonania tego obowiązku do czasu otrzymania całości bądź części zapłaty, nie później jednak niż do 20. lub 30. dnia od dnia sprzedaży w zależności od rodzaju złomu, przy czym - w ocenie Sądu - wcześniejsze wykonanie tego obowiązku przez podatnika (z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w 7 dniu od wydania towaru), a więc jeszcze przed otrzymaniem zapłaty nie stanowi z jego strony naruszenia prawa. W ocenie NSA uznał ww. orzeczeniu, iż organa podatkowe nie mają podstaw do określenia kwoty zobowiązania podatkowego lub kwoty nadpłaty w wysokości innej niż zadeklarowana przez podatnika, ani podstaw do zastosowania sankcji w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego.
Stosownie natomiast do § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.), w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10 i ust. 13 pkt 1-5 i 7-11 u.p.t.u. (a więc m.in. w przypadku dostaw złomu), fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego.
W świetle wyżej zacytowanych przepisów mając również na uwadze ww. wyrok wydawać by się mogło, że wcześniejsze odprowadzenie podatku należnego przez podatnika nie powinno wywoływać negatywnych skutków podatkowych.
Podkreślić jednakże należy, że w uchwale z dnia 22 kwietnia 2002 r., FPS 2/02, NSA stwierdził z kolei, iż bez względu na to, kiedy faktura została wystawiona powinna zostać rozliczona w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Bardziej przekonujące - w mojej ocenie - jest drugie stanowisko. Przemawia za tym - według mojej opinii - przepis art. 109 ust. 3 u.p.t.u, który wymusza prawidłowe zaewidencjonowanie wystawionej przez podatnika faktury. Ujęcie faktury VAT do rozliczenia przedwcześnie spowoduje bowiem błędne zadeklarowanie podatku należnego, co w konsekwencji może doprowadzić do zaniżenia zobowiązania podatkowego bądź zawyżenia kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za dany okres rozliczeniowy.
Dodać w tym miejscu należy, że także WSA w Gliwicach w wyroku wydanym w dniu 12 marca 2007 r., III SA/Gl 1672/06, orzekł, że podatnik nie może w sposób dowolny określić momentu powstania obowiązku podatkowego.