Jakie są zasady przekazywania środków z 1%, jeżeli w zeznaniu rocznym wskaże się osobę - podopiecznego fundacji, na rzecz której chciałoby się przeznaczyć te środki? Czy zasady podziału środków z 1% są uregulowane ustawowo, czy wynikają z przepisów wewnętrznych? Czy fundacja może inaczej rozdysponować otrzymanym podatkiem niż wskazanie ofiarodawcy? Czy fundacja może przekazać środki na rzecz osoby, która nie jest jej podopiecznym? Czy na obdarowanym ciąży jakikolwiek obowiązek wobec fiskusa?
Obowiązujące przepisy ustawowe oraz wykonawcze nie nakładają na organy podatkowe przekazywania organizacjom pożytku publicznego informacji o wskazanych przez podatnikach "celach szczegółowych" (np. konkretnych osobach, dla których mają zostać przeznaczone środki). W konsekwencji, obowiązek przekazywania takich informacji może wynikać co najwyżej z przepisów wewnętrznych funkcjonujących w organach podatkowych. Szczegóły oraz odpowiedzi na pozostałe pytania znajdują się w uzasadnieniu.
Zasady przekazywania środków (kwot w wysokości nieprzekraczającej 1% podatku należnego wynikającego z zeznania) organizacjom pożytku publicznego regulują przepisy art. 45c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f.

Przepisy te, co prawda, nie przewidują, aby podatnicy mogli określać konkretną osobę (np. podopiecznego fundacji), która ma otrzymać pomoc ze środków przekazanych na podstawie tych przepisów organizacji pożytku publicznego, lecz możliwość taka wynika z obowiązujących wzorów zeznań podatkowych, które przewidują możliwość wskazywania przez podatników "celu szczegółowego" (celem szczegółowym może być, przykładowo, przekazanie środków konkretnej osobie). Służy temu poz. 309 zeznania PIT-36, poz. 128 zeznania PIT-37, poz. 62 zeznania PIT-38, poz. 109 zeznania PIT-36L oraz poz. 133 zeznania PIT-28.
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że obowiązujące organów podatkowych związane z przekazywaniem środków, o których mowa, określają przepisy art. 45c ust. 4 i 5 u.p.d.o.f. Przepisy te (jak również żadne przepisy wykonawcze) nie nakładają na organy podatkowe przekazywania organizacjom pożytku publicznego informacji o wskazanych przez podatnikach "celach szczegółowych" (np. konkretnych osobach, dla których mają zostać przeznaczone środki). W konsekwencji, obowiązek przekazywania takich informacji może wynikać co najwyżej z przepisów wewnętrznych funkcjonujących w organach podatkowych.
Ponadto pragnę wyjaśnić, że organizacje pożytku publicznego nie są w żadnym stopniu związane celami szczegółowymi wskazanymi przez podatników w złożonych zeznaniach. Jedynie od ich dobrej woli zależy to, czy przekazane środki rozdysponują zgodnie z życzeniem podatnika. Jeśli takiej dobrej woli braknie, nie ma przeszkód, aby organizacja pożytku publicznego przekazała środki na inny cel niż określony przez podatnika (np. dla innej osoby niż wskazana przez podatnika).

Na zakończenie pragnę wyjaśnić, że w przypadku przekazywania przez organizację pożytku publicznego osobom fizycznym rzeczy (w tym pieniędzy) oraz praw majątkowych (w tym rzeczy oraz praw majątkowych finansowanych ze środków otrzymanych przez te organizacje na podstawie przepisów art. 45c u.p.d.o.f.) w formie darowizny, u obdarowanych osób dochodzi, co do zasady, do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (zob. art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 - dalej u.p.s.d.). Nie dotyczy to jednak darowizn, jeśli łączna ich wartość w roku otrzymania oraz w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekroczyła 4902 zł (zob. art. 9 ust. 1 oraz art. 9 ust. 2 u.p.s.d.). Podobne stanowisko reprezentują organy podatkowe (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 lutego 2009 r., ILPB2/436-119/08-2/AJ, http://sip.mf.gov.pl/sip/).
W pozostałym zakresie świadczenia otrzymywane przez osoby fizyczne od organizacji pożytku publicznego stanowią ich przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychód z tzw. innych źródeł (zob. art. 11 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f.). Przychód ten powinien zostać wykazany w zeznaniach rocznych przez te osoby, chyba że zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 79 u.p.d.o.f., który to przepis zwalnia od podatku świadczenia z pomocy społecznej. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16 listopada 2007 r., IBPB2/436-14/07/MCZ, http://sip.mf.gov.pl/sip, "organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność w zakresie pomocy społecznej. Wartość świadczeń udzielanych w ramach pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe, których statuty przewidują tego rodzaju działalność, może korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 79 u.p.d.o.f., o ile status organizacji pozarządowej przewiduje udzielanie pomocy społecznej oraz istnieją jasno określone kryteria komu pomoc ta przysługuje. Zatem decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma kwalifikacja formy prawnej świadczonej pomocy, a zatem treść konkretnej umowy wiążącej strony oraz treść statutu Fundacji".