Pytanie

Jak prawidłowo wypełnić PIT-R z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich (pomoc pielęgniarska przy lekarzu w czasie komisji wojskowej - wypłacono 1388,75 zł)?
Czy wykazuje się ją w PIT-37, czy jest zwolniona?

Odpowiedź

Pomoc pielęgniarska w lekarskiej komisji wojskowej nie jest pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, lecz czynnościami zleconymi przez organ władzy państwowej (wojewodę). Otrzymane wynagrodzenie może korzystać jedynie ze zwolnienia dla diet i delegacji służbowych w ramach limitów przysługujących pracownikom sfery budżetowej. Przychód nie objęty zwolnieniem wykazuje się w PIT-11.

Uzasadnienie

Czynność pomocy pielęgniarskiej przy lekarzu wykonywania w czasie wojskowej komisji lekarskiej stanowią działalność wykonywaną osobiście z tytułu zlecenia organ władzy lub administracji państwowej określonych czynności, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f. Na mocy art. 30 ust. 2 ustawy z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 461 z późn. zm.) osobom wchodzącym w skład komisji lekarskich orzekających o stopniu zdolności do czynnej służby wojskowej osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej, oraz pracownikom średniego personelu medycznego przysługuje dodatkowe wynagrodzenie za pracę związaną z określeniem zdolności tych osób do czynnej służby wojskowej, wykonywaną poza godzinami pracy zawodowej, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia z pracy zawodowej.

Z tytuły wykonania wskazanych czynności pielęgniarka otrzymuje przychód, który stanowi ekwiwalent za poświęcony przez nią czas i wykonane czynności. Przychód ten płatnik wykazuje co do zasady w części E pkt 7 "Informacji dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy" (PIT-11), opisanej jako: "Czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich (art. 13 pkt 5 i 6 ustawy). Należy wpisać kwotę wynikającą z PIT-R". Z kolei, w pkt 1 objaśnień do "Informacji o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich (PIT-R)" wskazuje się, iż informację PIT-R mają obowiązek sporządzić płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy, dokonujący wypłat należności wolnych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) i pkt 17 u.p.d.o.f. osobom z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich (art. 13 pkt 5 i 6 ustawy).

W art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) u.p.d.o.f. wskazano diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem do wysokości przysługujących z tytułu podróży służbowych pracowników jednostek państwowych, a w art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.o.f. wskazano diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 2280 zł.
Wątpliwości dotyczą kwestii odesłania w informacjach PIT-11 i PIT-R, w zakresie pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich do art. 13 pkt 5 i 6 u.p.d.o.f., skoro są one tylko unormowane w art. 13 pkt 5 u.p.d.o.f., a nie w art. 13 pkt 6 u.p.d.o.f., który dotyczy zlecenia czynności przez organy władzy. Moim zdaniem nie można tych dwóch rodzajów działalności osobistej rozumieć wyłącznie jako pełnienie obowiązków społecznych i obywatelskich. Skoro ustawodawca rozróżnił wyraźnie te zakresy, to należy wskazać, iż zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 17 u.p.d.o.f. dotyczy wyłącznie świadczenia czynności, o których mowa w art. 13 pkt 5 u.p.d.o.f.

Powyższe potwierdza interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 24 listopada 2010 r., IBPBII/1/415-733/10/MK.
Możliwe jest natomiast skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) u.p.d.o.f., w zakresie diety i inne należności za czas podróży służbowej. Możliwość skorzystania z tego zwolnienia uzależniona jest od wykonywania czynności w innej gminie/mieście niż miejsce zamieszkania.
Przychód nie objęty zwolnieniem wykazuje się w PIT-11.