Odpowiedź:
Niestety, przepisy nakazujące płatność bezgotówkową nie zawierają definicji transakcji, dla których jest to obowiązkiem. Moim zdaniem za odrębną transakcję należy traktować każde odrębne zamówienie. Jeśli jednak takie zamówienie jest dokonywane na podstawie zawartej umowy, która zobowiązuje nabywcę do zakupu o określonej wartości, trudno byłoby je potraktować jako oddzielną transakcję.
Ze względu na brak linii interpretacyjnej w tym zakresie, warto byłoby zwrócić się z pytaniem do właściwej izby skarbowej.
Uzasadnienie:
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1829) stanowi obecnie w art. 22, iż dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:
1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Natomiast art. 22p ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 2032) – dalej u.p.d.o.f. stanowi, że podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
Niestety, ograniczając obrót gotówkowy ustawodawca nie wprowadził definicji transakcji. Wątpliwości próbował wyjaśnić Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 4 lipca 2014 r., I FSK 1283/13, orzekł:
„W tym kontekście użyty w treści tego przepisu niedookreślony termin "transakcja" można definiować jako umowę, której przedmiotem jest odpłatne dostarczanie towaru lub odpłatne świadczenie usług, jeżeli strony tej umowy zawierają ją w związku z wykonywaną przez siebie działalnością gospodarczą lub zawodową.”
W opisanym przypadku odrębnymi transakcjami będą moim zdaniem zakupy dokonywane na podstawie oddzielnych zamówień (nawet, jeśli te zamówienia są składane codziennie). Wątpliwości budzą zakupy na podstawie wcześniej zawartej umowy. Z treści pytania wynika, że umowa ta zobowiązuje nabywcę do zakupów o określonej wartości – a zatem kolejne zamówienia mogą być uznane za tą samą transakcję, podzieloną na etapy. Ze względu jednak na to, że nie można skorzystać z orzecznictwa lub interpretacji skarbowych, dla uniknięcia wątpliwości warto byłoby wystąpić o interpretację do właściwej izby skarbowej.
Małgorzata Niedźwiedzka,
autorka współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 16.01.2017 r.
Czy za zamówienia, które w sumie przekraczają kwotę 15.000 zł, należy zapłacić przelewem?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoPonieważ od 2017 r. możliwość zaliczenia w KUP zakupów powyżej 15.000 zł uzależniona jest od formy płatności za zakup (transakcję) proszę o pomoc w interpretacji tego przepisu. Prowadzę hurtownię. Współpracuję z kilkoma innymi hurtowniami. Z jedną z nich mam zawartą umowę, w której określona jest wartość dostaw towarów handlowych na nie mniej niż 500.000 zł w skali roku. Z innymi hurtowniami nie mam podpisanych żadnych umów, po prostu w miarę potrzeby zamawiam towar. Wraz z zamówionym towarem otrzymuję każdorazowo fakturę. Podobnie wygląda współpraca z hurtownią, z którą mam podpisaną umowę. Z jednej hurtowni np. w poniedziałek zamówiłem i otrzymałem towar na kwotę 10.000 zł, w środę na 16.000 zł, a w piątek na 14.000 zł, a są to trzy odrębne zamówienia z jednym kontrahentem. Czy zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2017 r. mogę pierwsze i trzecie zamówienie zapłacić gotówką, a tylko drugie zapłacić przelewem? Czy podpisana umowa z jedną z hurtowni ma tu jakieś znaczenie?
