Pytanie

Czy artykuły spożywcze (np. kawa, cukier, słodycze, soki, owoce) zakupione na spotkanie sprzedażowe z pracownikami oraz zakup ww. artykułów na potrzeby sekretariatu, stanowi koszt uzyskania przychodu dla zakładu i przychód dla pracownika?

Odpowiedź

Wartość napojów dla pracowników stanowić będzie koszt pracodawcy i przychód wolny od podatku i składek u pracowników. W przypadku słodyczy i owoców zaliczenie ich do kosztów uzyskania jest mocno dyskusyjne (ryzykowne) i formalnie rzecz biorąc powinno być opodatkowane u pracownika.

Uzasadnienie

W przypadku napojów sprawa jest relatywnie prosta. Zgodnie bowiem z § 112 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) pracodawca jest obowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych zapewnić oprócz wody, inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników.

Użycie przez ustawodawcę zwrotu "woda zdatna do picia lub inne napoje" oznacza, iż pracodawca może wypełnić ten obowiązek na trzy równorzędne sposoby (wybór wariantu należy do pracodawcy). Może on bowiem zapewnić:
- wyłącznie wodę zdatną do picia (przepisy nie precyzują, czy musi to być woda zdatna do picia na surowo, czy po przegotowaniu),
- wyłącznie inne napoje (np. soki, kawa, herbata),
- zarówno wodę zdatną do picia, jak i inne napoje.

Tym samym napoje dla pracowników stanowią świadczenie BHP, wobec czego są dla pracodawcy kosztem uzyskania, a dla pracownika przychodem bez podatku i składek ZUS - zob. art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm. - dalej u.p.d.o.f., oraz § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).

Problemem będą słodycze i owoce. U pracodawcy zaliczenie do kosztów wydatków na nie może być podważone jako wydatek na reprezentację - zob. art. 23 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.f. lub art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.). U pracownika powstanie natomiast przychód do opodatkowania. Możnaby uniknąć płacenia podatku, jeżeli byłby to przychód nieoznaczony, to znaczy pracodawca nie miałby możliwości ustalenia, który z pracowników ile zjadł.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego