Tak wskazał NSA w wyroku z 25 maja 2016 r. Sprawa dotyczyła producenta materacy. Firma chciała wybudować nowoczesny zakład produkcyjny. Prace rozpoczęła od budowy wiaty magazynowej. Spółka poniosła w związku z tym wydatki na wylanie betonowych stóp fundamentowych pod przyszłą budowę. Następnie podjęła ona jednak decyzję o wstrzymaniu kontynuacji inwestycji, a ostatecznie o zaniechaniu dalszej budowy wiaty. Zarząd postanowił, że w miejscu przedmiotowej wiaty, wybudowany zostanie obiekt o odmiennym przeznaczeniu i większej kubaturze. Spółka początkowo była przekonana, że stopy betonowe będą musiały być w całości rozebrane. Projektant inwestycji stwierdził jednak, że część stóp może zostać wykorzystana w ramach nowej inwestycji. W efekcie "stare" stopy fundamentowe zostały wykorzystane dla nowej hali tylko w 50%. Drugie 50% "starych" stóp zostało rozebrane i wylano nowe, tj. znacznie mocniejsze i solidniejsze.

Spółka zapytała fiskusa, czy wydatki na wybudowanie betonowych stóp fundamentowych pod wiatę stanowią w całości dla spółki koszt uzyskania przychodów, czy też jedynie w części (50 proc.).

Fiskus zakwalifikował poniesione przez spółkę wydatki na wylanie betonowych stóp fundamentowych (określonych ostatecznie przez spółkę, jako koszty zaniechanej inwestycji), jako nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększenie majątku trwałego. Organ podkreślił, że wydatki ponoszone w związku z inwestycją nie podlegają bezpośredniemu zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, ale powiększają one wartość inwestycji, wpływając na przyszłą wartość początkową środka trwałego, który powstanie (zostanie wytworzony) po zakończeniu inwestycji. Uznając prawo podatnika do rozliczenia w kosztach podatkowych kosztów inwestycji, która nie została przez podatnika dokończona, organ dokonał wykładni pojęcia "likwidacji inwestycji", przez którą – zdaniem organu – rozumieć należy fizyczną likwidację. Mając na uwadze bezsporny fakt nie dokończenia przez Spółkę planowanej inwestycji, a nadto fakt rozbiórki stóp fundamentowych w 50 proc. oraz wykorzystania przez Spółkę pozostałych 50 proc. stóp fundamentowych przy budowie nowej inwestycji, organ stwierdził, że wydatki poniesione przez Spółkę na wylanie (wybudowanie) betonowych stóp fundamentowych będą stanowić koszt uzyskania przychodów, według następujących zasad:

- wydatki związane z wytworzeniem tej część "starych" stóp fundamentowych, które zostały rozebrane, jako wydatki na zaniechaną inwestycję, stanowią koszty uzyskania przychodów w dacie ich fizycznej likwidacji, tj. rozbiórki,

- wydatki dotyczące 50% "starych" stóp fundamentowych wykorzystanych przy budowie nowej inwestycji stanową koszty wyznaczające koszt wytworzenia, a zarazem wartość początkową środka trwałego.

Spółka uważała jednak, że uzasadnione jest, aby zaliczyła całą wartość zaniechanej inwestycji do kosztów podatkowych, a nie tylko jej część (tj. 50  proc.). Zdaniem Spółki spełnione zostały przesłanki z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, ponieważ względy ekonomiczne uzasadniały zaniechanie inwestycji, a dotychczasowy koszt (wydatki na wylanie stóp fundamentowych) został poniesiony w celu osiągnięcia lub zabezpieczenia źródła przychodów. Określając moment rozpoznania poniesionego kosztu Spółka wskazała dzień, w którym wystawiła dokument pt. "likwidacja inwestycji w toku". W tym dniu Spółka dokonała księgowej likwidacji inwestycji w toku.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu firma nie ma racji. Skoro połowa betonowych stóp fundamentowych nie została zlikwidowana, a została wykorzystana przy budowie nowej hali, to oczywistym jest, że ich wartość nie mogła być jednorazowo zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w dacie likwidacji zaniechanej inwestycji, lecz wydatki na ich poniesienie odnoszone są do wartości początkowej wytworzonego środka trwałego (nowej hali) i rozliczanie w czasie w ramach dokonywanych odpisów amortyzacyjnych tegoż środka trwałego.

Wyrok NSA z 25 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1318/14

Dowiedz się więcej z książki
Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł