Pracodawca, przyjmując do pracy osobę, która przebywa na urlopie wychowawczym, ponosi zwykłe koszty wynikające z zatrudnienia pracownika. Osobę taką należy traktować jak innych pracowników i w tej samej wysokości odprowadzać od niej składki.
Zgodnie z art. 1862 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność. Pracownika takiego należy traktować tak samo, jak pozostałych pracowników, niezależnie od tego, czy urlop został udzielony przez dotychczasowego czy obecnego pracodawcę. W szczególności w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) - dalej u.s.u.s, osoby przebywające na urlopach wychowawczych podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie mają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Podjęcie pracy zarobkowej u dotychczasowego lub innego pracodawcy jest takim innym tytułem ubezpieczenia społecznego i w związku z tym osoba ta powinna być traktowana stosownie do wykonywanej działalności (np. jako pracownik) i tak powinny być od niej odprowadzane składki. Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym jest zobowiązana poinformować płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż przebywanie na urlopie wychowawczym, czyli o podjęciu pracy (art. 36 ust. 2a u.s.u.s).
Jeżeli pracodawca udzielił urlopu wychowawczego i pracownik nie podjął żadnej działalności zarobkowej, to pracownik podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jako osoba przebywająca na urlopie wychowawczym. Pracodawca ma obowiązek rozliczyć należne składki. Od osób na urlopie wychowawczym nie płaci się składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Osoby korzystające z urlopu wychowawczego niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. Osób przebywających na urlopach wychowawczych nie wlicza się do liczby pracowników, od której zależy obowiązek dokonywania wpłat na PFRON.
Dorota Dzienisiuk - specjalista z zakresu prawa pracy