Ustawa ogranicza osobom fizycznym dostęp do wybranych substancji chemicznych, które mogą być użyte do nielegalnego wytwarzania materiałów wybuchowych i wykorzystane do ataków terrorystycznych. Jej projekt przygotowało Ministerstwo Rozwoju we współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dostosowuje ona polskie prawo do unijnego rozporządzenia (UE) nr 98/2013.
Prócz ograniczenia dostępu do substancji i mieszanin, które mogą być użyte do nielegalnego wytwarzania materiałów wybuchowych, celem ustawy jest także określenie innych substancji, które również mogą być użyte niezgodnie z przeznaczeniem, a które trudno kontrolować ze względu na szerokie zastosowanie w powszechnych produktach konsumenckich.
Ustawa przewiduje m.in. utworzenie ogólnokrajowego systemu zgłaszania podejrzanych transakcji lub prób ich dokonania oraz zniknięć i kradzieży znacznych ilości substancji, z których mogą być wytwarzane materiały wybuchowe. Głównym elementem ogólnopolskiego systemu zgłaszania będzie krajowy punkt kontaktowy w Komendzie Głównej Policji.
W krajowym punkcie kontaktowym, za pomocą systemu teleinformatycznego, będą zgłaszane i ewidencjonowane podejrzane transakcje, próby ich dokonania oraz zniknięcia i kradzieże substancji objętych ograniczeniami. W ramach działalności prowadzonej przez krajowy punkt kontaktowy będą podejmowane niezbędne czynności w celu prewencji i wykrywania zagrożeń niezgodnego z użyciem prekursorów materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom.
Dane lub informacje zgromadzone w ogólnopolskim systemie zgłaszania będą udostępniane – na pisemny wniosek zawierający uzasadnienie – wskazanym służbom, o ile są im niezbędne do realizacji ustawowych zadań. Wskazane podmioty to: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Inspekcja Handlowa, Policja, Służba Celna, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego, Straż Graniczna, Żandarmeria Wojskowa.
Określono również zadania organów i jednostek zajmujących się kontrolą podmiotów sprzedających prekursory materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom oraz instytucji zajmujących się kontrolą przejść granicznych pod kątem ich wprowadzania do Polski.
W ustawie zawarto sankcje za naruszanie przepisów rozporządzenia unijnego. Przeciętnemu użytkownikowi za wprowadzanie, posiadanie lub używanie prekursorów materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom – będzie grozić grzywna, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do 2 lat.
Karane będą także podmioty gospodarcze, które udostępnią przeciętnym użytkownikom prekursory materiałów wybuchowych podlegające ograniczeniom. Podmioty gospodarcze karane będą również grzywną lub karą ograniczenia wolności za niezgłoszenie podejrzanej transakcji, próby jej dokonania, a także zniknięcia lub kradzieży substancji wymienionych w załącznikach do rozporządzenia unijnego lub aktach do niego delegowanych oraz mieszanin zawierających te substancje.
Przestrzeganie przepisów rozporządzenia będą kontrolować organy Inspekcji Handlowej, Policji, Straży Granicznej, Służby Celnej i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 90 dni od dnia ogłoszenia. O jej podpisaniu poinformowała w środę PAP Kancelaria Prezydenta. (PAP)