Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że Maria A. (dane zmienione) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu.

Niezdolność powstała w krótkim okresie od zatrudnienia

W uzasadnieniu wydanej w tej sprawie decyzji wskazano, że pracownica od 15 maja 2023 r. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z uwagi na podjęcie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Ofertę zatrudnienia złożył jej osobiście pracodawca. Obowiązki pracownicze wykonywała zdalnie w swoim miejscu zamieszkania. Organ wskazał, że od 19 czerwca 2023 r. pracownica przebywała na zwolnieniu lekarskim. Niezdolność do pracy była związana z ciążą i powstała w krótkim okresie czasu od zatrudnienia. Podkreślono też, że Maria A. jest siostrą pracodawcy i mają taki sam adres zamieszkania, a po przejściu na zwolnienie lekarskie nie zatrudniono nikogo na zastępstwo. ZUS ocenił też, że brak było jakichkolwiek dowodów potwierdzających faktyczne wykonywanie pracy. Pracownica i pracodawca nie zgodzili się z decyzją, więc złożyli odwołanie.

 

Liczy się faktyczne wykonywanie pracy

Sprawą zajął się Sąd Okręgowy w Sieradzu, który wskazał, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne będące pracownikami w okresie od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. Zgodnie z art. 22 kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym dotyczy więc wyłącznie pracowników faktycznie wykonujących zatrudnienie w ramach ważnego stosunku pracy. Natomiast w myśl art. 83 par. 1 kodeksu cywilnego, nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Przyjmuje się, że zawarcie umowy o pracę dla pozoru nie może rodzić skutków prawnych i stanowić podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym.

Czytaj także: Sąd: Korzystanie z uprawnień nie świadczy o pozorności umowy o pracę >>>

Niewystarczające zeznania stron umowy

Sąd uznał, że sporna umowa o pracę jest nieważna. Z poczynionych w sprawie ustaleń wynikało, że pracownica mogła prowadzić w imieniu pracodawcy jedynie korespondencję mailową, pomimo że pisemny zakres jej obowiązków przewidywał szeroki zakres zadań. W rzeczywistości jednak nie było żadnych dowodów potwierdzających wykonywanie obowiązków pracowniczych. SO podkreślił, że konieczność świadczenia pracy w warunkach podporządkowania pracowniczego strony udowadniały wyłącznie własnymi zeznaniami, co nie mogło stanowić podstawy ustaleń faktycznych. Ponadto zwrócono uwagę, że racjonalny pracodawca zatrudnia pracownika, kierując się względami ekonomicznymi i organizacyjnymi. Tymczasem na gruncie niniejszej sprawy, nie zachodziła potrzeba zatrudnienia i korzystania z pracy Marii A., ponieważ bezpośrednio przed zawarciem umowy o pracę, a także w trakcie jej nieobecności, pracodawca wykonywał wszystkie obowiązki osobiście.

 

Nowość
Nowość
Ubezpieczenia społeczne. Repetytorium

Grażyna Szyburska-Walczak

Sprawdź  

Jedynym celem umowy było uzyskanie świadczeń

SO podkreślił, że w sytuacji, w której stronom umowy o pracę przyświeca jedynie intencja włączenia do ubezpieczenia społecznego i uzyskania świadczeń, pod pozorem zatrudnienia bez jego rzeczywistego wykonywania, zawarcie umowy nie może rodzić skutków prawnych. Tym samym brak podstaw do uznania, że osoba, która zawarła taką umowę, podlega ubezpieczeniu społecznemu pracowników. Nie można bowiem uznać, że świadczy ona pracę i przez to nie można jej przypisać cech zatrudnionego pracownika. Sąd ocenił, że w ramach przeprowadzonego postępowania nie wykazano podstaw do przyjęcia, że Maria A. rzeczywiście świadczyła pracę. Sporna umowa o pracę nosiła cechy umowy pozornej, a jej jednym celem było uzyskanie wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Mając powyższe na uwadze, odwołanie zostało oddalone.

Wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z 15 grudnia 2023 r., sygn. akt IV U 464/23, nieprawomocny 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.