Zgodnie z art. 81 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1512 z późn. zm.) Prezes Państwowej Agencji Atomistyki opublikował w Monitorze Polskim (M.P. poz. 715) informację o wynikach pomiarów skażeń promieniotwórczych.

W II kwartale br. kształtowały się one następująco: moc dawki – 69-130 nSv/h (nanosiwertów na godzinę); Cs-137 w mleku – 0,07-0,81 Bq/dm3 (bekerela na dm3); Cs-137 w powietrzu –

Zgodnie z przepisami Prawa atomowego, Prezes Państwowej Agencji Atomistyki jest obowiązany dokonywać systematycznej oceny sytuacji radiacyjnej kraju. Ocenę tę realizuje przy pomocy wydzielonego w strukturze Agencji Centrum do Spraw Zdarzeń Radiacyjnych.

W przypadku, gdy informacje otrzymane ze stacji i placówek są niewystarczające dla dokonania oceny sytuacji radiacyjnej kraju, PAA przeprowadza dodatkowe pomiary mocy dawki promieniowania jonizującego i skażeń promieniotwórczych w wybranych miejscach na terenie kraju nieobjętych monitoringiem prowadzonym przez stacje i placówki, działające zarówno w ramach Państwowej Agencji Atomistyki, jak i w Polskiej Akademii Nauk, w ministerstwach: spraw wewnętrznych, środowiska, gospodarki, szkolnictwa wyższego, rolnictwa, zdrowia oraz obrony narodowej.

Do zadań stacji należy prowadzenie ciągłych pomiarów mocy dawki promieniowania gamma, automatyczne wykrywanie i sygnalizowanie przekroczenia o 15% wartości mocy dawki, spowodowanego obecnością sztucznych substancji promieniotwórczych, natychmiastowe, automatyczne przesyłanie danych pomiarowych do Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych oraz zapewnienie przesyłania danych pomiarowych w sposób dostosowany do modeli obliczeniowych służących do oceny sytuacji radiacyjnej.

Do zadań placówek należy wykrywanie, identyfikacja i pomiar skażeń promieniotwórczych w środowisku, artykułach rolno-spożywczych i produktach żywnościowych oraz wstępne opracowywanie wyników pomiarów i przekazywanie ich Prezesowi Agencji, który na tej podstawie ogłasza komunikaty dla ludności o sytuacji radiacyjnej (jak przytoczona na wstępie), w tym o poziomie skażeń promieniotwórczych w warunkach normalnych i w sytuacji zdarzeń radiacyjnych, przy czym zdarzenie radiacyjne oznacza sytuację związaną z zagrożeniem, wymagającą podjęcia pilnych działań w celu ochrony pracowników lub ludności.

W razie przekroczenia poziomów interwencyjnych podejmowane są działania interwencyjne, takie jak ewakuacja, nakaz pozostania w pomieszczeniach zamkniętych, podanie preparatów ze stabilnym jodem, zakaz lub ograniczenie spożywania skażonej żywności i skażonej wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, zakaz żywienia zwierząt skażonymi paszami, pojenia skażoną wodą oraz wypasu zwierząt na skażonym terenie. Może również być zarządzone czasowe lub stałe przesiedlenie ludności.

Edward Kołodziejczyk