Trybunał Konstytucyjny orzekł w marcu, że zmienione zasady ustalania wysokości emerytur kobiet z rocznika 1953, które pobierały wcześniejszą emeryturę, są niezgodne z ustawą zasadniczą. Chodzi o zmianę od 1 stycznia 2013 r. zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej, przyznawanej osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r., które pobierały dotychczas tzw. wcześniejszą emeryturę.
Do kwietnia ZUS przyjmował skargi na wznowienie postępowania po wyroku TK. Nie wszystkie jednak zostały uwzględnione. ZUS wyjaśnia, że zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego, nie może ponownie ustalić wysokości świadczenia, jeśli od decyzji o jego przyznaniu minęło 5 lat.
Czytaj więcej: Kobiety z rocznika 1953 mogą mieć wyższe emerytury >>>>
Rekordzistka dostała dodatkowo ponad 2 tys. zł
Rzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Wojciech Andrusiewicz zwraca uwagę, że tzw. rocznik 1953 może czuć się pokrzywdzony. - Kobiety, przechodząc na wcześniejszą emeryturę, zgodnie z ówczesnym prawem, mogły liczyć na przeliczenie świadczenia w przypadku osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Jednak w 2013 r. weszła w życie nowelizacja przepisów, która nakazała Zakładowi, przy wyliczaniu nowej emerytury, pomniejszyć zebrany kapitał składkowy o dotychczas wypłacane świadczenia. Innymi słowy - musieliśmy uszczuplić pulę składek o to, co do tej pory te kobiety pobrały - wyjaśnia Andrusiewicz.
Czytaj w LEX: Prawo do wcześniejszej emerytury to przywilej >
Jak podkreśla, kobiety z rocznika 1953, kiedy weszło nowe prawo - w 2013 roku - nie miały wyboru, bo właśnie kończyły 60 lat. - Trybunał uwzględnił fakt, że kobiety, które zdecydowały się skorzystać z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę nie wiedziały – w chwili podejmowania tej decyzji – o konsekwencjach, jakie ta decyzja będzie miała w odniesieniu do ich przyszłego świadczenia, czyli emerytury uzyskiwanej po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego - przypomina rzecznik.
Sprawdź w LEX: Czy można rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem objętym ochroną przedemerytalną? >
Zaznacza, że ZUS nie może sam zmienić zasad przyznawania świadczenia. - ZUS musi opierać się w tym przypadku na kodeksie postępowania administracyjnego. Według tych przepisów, nie mamy możliwości ponownego przeliczenia świadczenie w przypadku, kiedy minęło 5 lat od dostarczenia decyzji o przyznaniu emerytury. Spośród blisko 41 tys. wniosków, które otrzymaliśmy, w ponad 25 tys. przypadków minęło już te pięć lat. Niestety, w tej sytuacji musimy odmówić ponownego przeliczenia emerytury - wyjaśnia Andrusiewicz.
Sprawdź w LEX: Kiedy emeryt kontynuujący zatrudnienie może wystąpić o ponowne przeliczenie emerytury? >
- Przeliczyliśmy świadczenia ok. 13,5 tys. kobiet. Ponad 8,3 tys. z nich zyskało na tym finansowo. Średni zysk to ok. 245 zł. Ale były kobiety, które zyskały nawet ponad 2 tys. zł w skali miesiąca. Chodzi o osoby, które dodatkowo dorabiały do emerytury - dodał rzecznik ZUS.
Ustawa już w Sejmie
Senacka nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z FUS wprowadza możliwość wystąpienia o ponowne ustalenie wysokości emerytury dla wszystkich wcześniejszych emerytek z rocznika 1953 – bez względu na to, na jakiej podstawie pobierają lub pobierały wcześniejszą emeryturę oraz - czy od momentu wydania i doręczenia decyzji upłynął termin 5 lat.
Zgodnie z nią, emerytki urodzone w 1953 r. na złożenie wniosku o ponowne przeliczenie emerytury będą miały nie trzy, ale sześć miesięcy. Według wyliczeń ZUS, sprawa może dotyczyć ponad 75 tys. osób.
Czytaj w LEX: Kwestia spełnienia przesłanek okresu zatrudnienia „w szczególnych warunkach” lub „w szczególnym charakterze” >
Ustawę poparł Rzecznik Praw Obywatelskich, według którego w odniesieniu do kobiet z rocznika 1953 doszło do złamania zasady należytej realizacji uprawnień nabytych na podstawie poprzednich przepisów. Kobiety te zostały bowiem narażone na prawne skutki, których nie mogły przewidzieć w momencie podejmowania decyzji o skorzystaniu z prawa do wcześniejszej emerytury. Można to odnieść również do innych grup ubezpieczonych znajdujących się w analogicznej sytuacji, ale również do tych, którzy prawo do emerytury powszechnej nabyli przed wejściem w życie nowelizacji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
