Analiza wyników kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w zakładach budowlanych wskazuje, że najwięcej nieprawidłowości stwierdzanych przez inspektorów pracy dotyczy wykonywania prac na wysokości, w tym na rusztowaniach, a także przy pracach ziemnych i w wykopach. To miejsca, gdzie najczęściej giną bądź ulegają ciężkim obrażeniom ciała w wypadkach przy pracy robotnicy budowlani.
- Pomysł zorganizowania konferencji wynika z przekonania, że na polskich budowach, pomimo wielu zagrożeń, może być bezpiecznie – powiedziała Iwona Hickiewicz, główny inspektor pracy, otwierając konferencję. Przypomniała, że inicjatywa podjęcia systemowej współpracy w zakresie prewencji wypadkowej w budownictwie zawarta została w październikowym stanowisku Rady Ochrony Pracy po posiedzeniu, na którym omawiany był temat dotyczący identyfikacji obszarów o największym ryzyku wypadkowym. W efekcie, podczas spotkania Rady Głównego Inspektora Pracy ds. Bezpieczeństwa Pracy w Budownictwie powstała idea zorganizowania konferencji. Uzyskała ona poparcie Związku Pracodawców BCC, Związku Zawodowego Budowlani oraz sygnatariuszy Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie, którzy zaoferowali współpracę przy jej organizacji.
Zbigniew Janowski, przewodniczący Związku Zawodowego Budowlani podkreślał, że aby nastąpiła poprawa trzeba uruchomić łańcuch logicznych działań, od analizy przyczyn zagrożeń i patologii, poprzez stosowanie dobrego prawa i racjonalnych przepisów wykonawczych w obszarze bhp i generalnie w całej organizacji rynku budowlanego, przez właściwy proces edukacji i szkolenia specjalistyczne pracowników, dobrą organizację procesu inwestycyjnego oraz nadzór i kontrolę.
Specjaliści przedstawili możliwości zastosowania rozwiązań zapobiegających najczęstszym zagrożeniom dla bezpieczeństwa pracowników. Chodzi m.in. o bezpieczną eksploatację urządzeń transportu wykorzystywanych przy pracach na wysokości, prawidłowy montaż i demontaż rusztowań, właściwe przygotowywanie prac w wykopach oraz środki ochrony indywidualnej dla osób wykonujących prace na placach budów. Insp. Krzysztof Duda, zastępca okręgowego inspektora pracy w Poznaniu omówił najczęstsze nieprawidłowości przy pracach na wysokości.
- Podstawą filozofii działania i strategii biznesowej naszej firmy jest przede wszystkim człowiek, a podstawową zasadą troska o ludzi - powiedział Sebastian Lewiński, który przedstawiał dobre praktyki w zakresie bhp stosowane w firmie Warbud S.A. – „Zero wypadków” to nasz cel. Kwestiami bezpieczeństwa zajmujemy się już na etapie planowania inwestycji. Opracowujemy m.in. plan techniki zabezpieczeń bhp oraz instrukcję bezpiecznego wykonywania robót, dobieramy środki ochrony zbiorowej przed przystąpieniem do prac. Dr inż. Piotr Kmiecik z Polskiej Izby Gospodarczej Rusztowań zaprezentował zasady prawidłowego montażu i demontażu konstrukcji rusztowań umożliwiających prace na wysokości. – Najbardziej istotne jest ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa pracy prawidłowe podłoże i posadowienie konstrukcji, prawidłowe stężenie i kotwienie – podkreślał.
- Szczególnie ścisłych zasad bezpieczeństwa wymaga transportowanie pracowników budów w koszach przymocowanych do żurawi. Są to bowiem urządzenia przeznaczone przede wszystkim do prac budowlanych, a nie transportu osób – tłumaczył Rafał Osiński, dyrektor UDT Oddział we Wrocławiu.
Zasady, jakimi należy się kierować przy wykonywaniu prac ziemnych i w wykopach omawiano podczas dyskusji panelowej. Prowadzący ją Michał Wasilewski, koordynator Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie zaznaczył, że im wcześniej zaczyna się myśleć o bezpieczeństwie, tym łatwiej zapanować nad nim w trakcie realizacji prac ziemnych. Tymczasem zagrożenia związane z pracami ziemnymi są często bagatelizowane, a największe zagrożenia stwarzają wykopy niezabezpieczone.
- Niezmiernie ważne jest rozpoznanie terenu, jego oznakowanie, zabezpieczenie ścian wykopów, wykonanie wejść i zejść do nich, wykonywanie pracy w zabezpieczonej części wykopu. Należy także zadbać o prawidłowe składowanie materiałów i narzędzi - podkreślała Anetta Ranosz, nadinspektor pracy z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach.
Daria Krawczak, menadżer zespołu ds. bhp w firmie Skanska, będącej sygnatariuszem Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie, omówiła najbardziej istotne kwestie związane z oceną ryzyka, planowaniem i przygotowaniem robót w wykopach.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.