Podobny obowiązek został zapisany w § 111 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p., zgodnie z którym pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne, których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów pracy oraz warunków, w jakich ta praca jest wykonywana. Więcej zaś szczegółów zawiera załącznik nr 3 do r.b.h.p.

Można więc mówić o wymaganiach dotyczących pomieszczeń higieniczno-sanitarnych dla pracowników zatrudnionych przy pracach biurowych. Chodzi o miejsce przeznaczone na przechowywanie w biurze odzieży wierzchniej, pomieszczenia z umywalkami i ustępy oraz ewentualnie jadalnie i miejsca do wypoczynku.

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne dla pracowników biurowych (i wszystkich innych) powinny znajdować się w budynku, w którym odbywa się praca albo w budynku połączonym z nim obudowanym przejściem, które w przypadku przechodzenia z ogrzewanych pomieszczeń pracy powinno być również ogrzewane. Pomieszczenia te mogą być usytuowane w suterenie, piwnicy lub na poddaszu, ale pod warunkiem wykluczającym przechodzenie pracowników korzystających z nich przez pomieszczenia, w których stosowane są substancje trujące lub materiały zakaźne albo wykonywane są prace szczególnie brudzące, jeżeli nie pracują oni w kontakcie z tymi czynnikami – tak jak pracownicy administracyjno-biurowi. Pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny być ogrzewane, oświetlone i wentylowane oraz mieć wysokość zgodną z przepisami techniczno-budowlanymi i Polskimi Normami, a ponadto mieć ściany (do wysokości co najmniej 2 m) pokryte materiałami gładkimi, nienasiąkliwymi i odpornymi na działanie wilgoci (np. glazurą).

Pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych powinien zapewnić dostosowanie urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz dojść do nich do potrzeb i możliwości tych pracowników wynikających ze zmniejszonej sprawności, zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi.

Szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami i ustępy powinny być urządzone oddzielnie dla kobiet i mężczyzn. Do umywalek powinna być doprowadzona woda bieżąca - ciepła i zimna. Na każdych trzydziestu mężczyzn lub na każde dwadzieścia kobiet jednocześnie zatrudnionych przy pracach biurowych albo w warunkach zbliżonych do tych prac, powinna przypadać co najmniej jedna umywalka, lecz nie mniej niż jedna umywalka przy mniejszej liczbie zatrudnionych. Umywalki powinny być również zainstalowane w pomieszczeniach ustępów lub w ich przedsionkach izolacyjnych. W pomieszczeniach umywalni należy zapewnić co najmniej dwukrotną wymianę powietrza w ciągu godziny.

Jeżeli w firmie jest zatrudnionych do dziesięciu pracowników na jednej zmianie, pomieszczenia te mogą być wspólne, lecz przy zachowaniu warunku zapewnienia możliwości osobnego korzystania przez kobiety i mężczyzn z tych pomieszczeń. Natomiast pracodawca zatrudniający do dwudziestu pracowników powinien zapewnić im co najmniej ustępy i umywalki, a także warunki do higienicznego przechowywania odzieży własnej (domowej) oraz do higienicznego spożywania posiłków.

W budynkach ustępy powinny być urządzone na każdej kondygnacji. Jeżeli na kondygnacji pracuje mniej niż dziesięć osób, ustępy mogą znajdować się nie dalej niż na sąsiedniej kondygnacji. W zakładzie pracy zatrudniającym na jedną zmianę więcej niż dwadzieścia kobiet w jednym budynku należy urządzić pomieszczenie z miejscami do wypoczynku w pozycji leżącej dla kobiet w ciąży i karmiących matek. Powierzchnia pomieszczenia do wypoczynku nie może być mniejsza niż 8 m2.

Edward Kołodziejczyk