W miesiącu wrześniu pracownik chorował 3 dni, otrzymał wynagrodzenie:
płaca zasadnicza - 900,00 zł,
premia - 300,00 zł,
wynagrodzenie za czas choroby - 67,44 zł.
Jaka będzie podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w miesiącu wrześniu?
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika za wrzesień 2007 r. będzie stanowiła kwota wynagrodzenia zasadniczego oraz ta część premii, która należna jest pracownikowi za okres, kiedy nie chorował. Podstawy wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia nie stanowi natomiast premia przysługująca pracownikowi za okres choroby oraz wynagrodzenie za czas choroby. Natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota wynagrodzenia zasadniczego, premia za okresy kiedy pracownik był zdolny do pracy oraz wynagrodzenie za czas choroby.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika określają art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 1-2, art. 19 ust. 1, art. 20 ust. 1 oraz art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) - dalej u.s.u.s., a także § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) - dalej r.sz.z.
Zgodnie z wyżej przywołanymi regulacjami prawnymi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc wszystkie świadczenia pieniężne i niepieniężne, które pracownik otrzymuje w związku z pozostawieniem w stosunku pracy. Pomimo tego, że są to przychody ze stosunku pracy w świetle przepisów podatkowych, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika:
wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną (tzw. wynagrodzenie chorobowe);
przychody ze stosunku pracy wyliczone w sposób wyczerpujący w § 2 ust. 1 pkt 1-32 r.sz.z.
Składki na ubezpieczenia społeczne nie są również należne od zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego.
Jeśli chodzi o przychody ze stosunku pracy, które wyłączone są z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z mocy przepisów r.sz.z., to należą do nich m.in. składniki wynagrodzenia (np. dodatek stażowy), do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku. Składniki te wyłączone są z podstawy wymiaru składek tylko za czas choroby, a co za tym idzie tego rodzaju składniki wypłacone za okres, kiedy pracownik był zdolny do pracy stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników z mocy art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z.f.ś.p., stosuje się odpowiednio przepisy regulujące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z uwzględnieniem regulacji szczególnych wynikających z tej ustawy. Oznacza to, że podobnie jak w przypadku ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników wyłączone są przychody, o których mowa w § 2 ust. 1 r.sz.z., a także zasiłki i świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego. W odróżnieniu jednak od ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stanowi wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Należy również pamiętać, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracownika zmniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, finansowane ze środków pracownika.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że w przypadku, o którym mowa w pytaniu, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, za wrzesień 2007 r., stanowi kwota wynagrodzenia zasadniczego oraz premia przypadająca mu za okres kiedy był zdolny do pracy. Natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne poza wynagrodzeniem zasadniczym oraz premią należną za okres kiedy pracownik był zdolny do pracy, stanowi także wynagrodzenie za czas choroby.