Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Czy od 2015 r. (jeżeli wejdą przepisy od ryczałtów za używanie samochodów służbowych do celów prywatnych w zależności od pojemności silnika) pracodawca ma obowiązek naliczyć i potrącić również ZUS?

Odpowiedź:

Zmiany w zakresie opodatkowania przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego świadczenia polegającego na używaniu przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych, które mają wejść w życie w 2015 r., nie pociągną za sobą zmian w zakresie oskładkowania tego rodzaju przychodu. Co najwyżej wpłyną na sposób ustalania wartości pieniężnej takiego przychodu dla potrzeb ustalenia podstawy wymiaru składek.

Uzasadnienie:

W dniu 7 listopada 2014 r. Sejm uchwalił ustawę o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej. Przedmiotowa ustawa przewiduje wprowadzenie z dniem 1 stycznia 2015 r. do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., przepisów określających zasady ustalania wartości pieniężnej nieodpłatnego świadczenia polegającego na używaniu przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych.  Z przepisów tych wynika, że od 1 stycznia 2015 r. wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych będzie wynosić:

1) 250 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3,

2) 400 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3. Zmiany w zakresie opodatkowania przychodu ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego świadczenia polegającego na używaniu przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych, które mają wejść w życie w 2015 r., nie pociągną za sobą zmian w zakresie oskładkowania tego rodzaju przychodu.

Stosownie do art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wyjątkiem: a) wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, b) zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, c) przychodów wymienionych w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) – dalej r.z.u.s. Z art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., wynika, że do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych ubezpieczonych, z tym zastrzeżeniem, że do tej podstawy wchodzi wynagrodzenie chorobowe oraz pomniejsza się ją o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe sfinansowane ze środków pracownika.

Przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych – co wynika z art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. – są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z uwagi na brzmienie art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. nie budzi wątpliwości to, że otrzymane przez pracownika nieodpłatne świadczenie polegające na używaniu samochodu do celów służbowych, jako świadczenie otrzymywane przez pracownika w związku z łączącym go z pracodawcą stosunkiem pracy, jest przychodem z tego stosunku w rozumieniu przepisów podatkowych. Takie też stanowisko prezentują organy podatkowe, o czym mogą świadczyć indywidualne interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 maja 2011 r., znak: ILPB1/415-172/11-2/TW, oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 17 stycznia 2012 r., ITPB2/415-970/10/12-S/ENB.

Tego rodzaju przychód stanowi zatem podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika. Podkreślenia przy tym wymaga, że ZUS stoi na stanowisku, że do omawianego przychodu ze stosunku pracy nie stosuje się § 2 ust. 1 pkt 26 r.z.u.s., zgodnie z którym wolne od składek są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji (interpretacja indywidualna Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 29 maja 2013 r., DI/100000/451/659/2013).

Ponadto należy wskazać, że wartość pieniężna omawianego przychodu ze stosunku pracy w pierwszym rzędzie powinna być ustalona zgodnie z § 3 r.z.u.s., a więc w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego w przepisach o wynagradzaniu obowiązujących u pracodawcy, a w razie ich braku według:

a) cen stosowanych wobec innych odbiorców niż pracownicy, jeżeli pracodawca świadczy usługi w zakresie wynajmu samochodów,

b) cen zakupu, jeżeli pracodawca zakupił taką usługę. Ponieważ z reguły pracodawca udostępniający pracownikowi samochód służbowy do celów prywatnych nie świadczy usług w tym zakresie, jak również nie nabywa jej, a w zakładowych przepisach płacowych nie jest określony ekwiwalent pieniężny tego świadczenia, wartość pieniężna tego nieodpłatnego świadczenia powinna być ustalona w sposób określony w u.p.d.o.f.

Piotr Kostrzewa, autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono 1 grudnia 2014 r.