Wobec utrzymującego się spowolnienia gospodarczego i związanej z nim niepewnej sytuacji na rynku finansowym oraz w innych branżach gospodarczych, pracodawcy pod koniec roku bardzo ostrożnie podejmują decyzje o zatrudnianiu nowych pracowników, przekłada się to również na ograniczanie zatrudnienia i elastyczne ustalanie poziomu wynagrodzeń. Znajduje to odbicie w kształtowaniu się sytuacji na rynku pracy. Według wstępnych szacunków GUS w I kwartale 2012 r. wzrost PKB wyniósł 3,6 proc., w II kwartale 2,3 proc., a w II kwartale 1,4 proc. (w analogicznych okresach 2011 r. było to odpowiednio 4,4 proc., 4,1 proc. i 4,1 proc.). Na spowolnienie tempa wzrostu PKB wpłynęło m. in. osłabienie dynamiki spożycia ogółem (wzrost tylko o 0,1proc.), a w rezultacie – obniżenie w III kwartale br. o 0,7 proc. popytu krajowego w skali roku. Wyraźnie wolniejszy niż w poprzednich latach był również wzrost eksportu (0,7 proc. wobec 8,9 proc. w analogicznym kwartale 2011 r.).

1. Liczba bezrobotnych w końcu listopada 2012 roku wyniosła 2 059,0 tys. osób (na podstawie meldunków nadesłanych przez wojewódzkie urzędy pracy) i w porównaniu do końca października 2012 roku wzrosła o 64,1 tys. osób (o 3,2 proc.).
W analogicznym miesiącu ub. roku odnotowano również wzrost liczby bezrobotnych, który wyniósł 2,5 proc. (tj. 47,4 tys. osób), był więc nieco słabszy. Należy jednak pamiętać, że niższy był wówczas także poziom bezrobocia.
Ponieważ w okresie zimowym następuje wygaszanie prac sezonowych w wielu branżach, MPiPS przygotowuje interwencję na rynku pracy polegającą na szybkim uruchomieniu środków do urzędów pracy na aktywną pomoc bezrobotnym. Nastąpi to od 1-go stycznia 2013 roku.
Względny (procentowy) wzrost liczby bezrobotnych w listopadzie 2012 roku odnotowano we wszystkich województwach, przy czym najsilniejszy w województwach:
- lubelskim - o 4,3 proc. (o 5,2 tys. osób);
- wielkopolskim - o 4,0 proc. (o 5,4 tys. osób);
- małopolskim - o 3,8 proc. (o 5,7 tys. osób);
- dolnośląskim - o 3,7 proc. (o 5,5 tys. osób).
Z sygnałów otrzymanych z urzędów pracy wynika, że wzrost liczby bezrobotnych w miesiącu listopadzie br. wynikał w głównej mierze z rejestracji osób:
- powracających do bezrobocia po zakończeniu umów na czas określony;
- po zakończeniu prac sezonowych (m.in. w turystyce, budownictwie, ogrodnictwie, leśnictwie);
- po zakończeniu aktywnych form – powroty do ewidencji co roku nasilają się począwszy od miesiąca października.
Równocześnie urzędy pracy wyraźnie wskazują na spadek odpływu z bezrobocia, co z pewnością wiąże się z obserwowanym w kolejnym już miesiącu spadkiem liczby ofert pracy zgłoszonych do urzędów pracy.
2. Liczba wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych przez pracodawców do urzędów pracy w listopadzie 2012 roku (na podstawie meldunków wojewódzkich urzędów pracy) wyniosła 48,7 tys. i w porównaniu do października 2012 roku spadła o 18,8 tys. (o 27,8 proc.).
W listopadzie 2011 roku pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 44,9 tys. ofert pracy (o 9,9 tys. mniej, tj. o 18,1 proc. niż w październiku 2011 r.).
Spadek liczby wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w listopadzie 2012 roku odnotowano we wszystkich województwach i oscylował on w przedziale od 15,6 proc. (w województwie zachodniopomorskim) do 43,8 proc. (w województwie lubuskim).
Prawdopodobnie wynika on w głównej mierze ze spadku liczby ofert pracy niesubsydiowanej, ale również zmniejszenia się liczby subsydiowanych miejsc pracy.
3. Stopa bezrobocia rejestrowanego (na podstawie liczby pracujących z końca września br.) wyniosła w listopadzie 2012 roku 12,9 proc. i w porównaniu do października br. wzrosła o 0,4 punktu procentowego.
W analogicznym okresie ubiegłego roku (listopad 2011 – październik 2011) wskaźnik bezrobocia wzrósł o 0,3 punktu (z poziomu 11,8 proc. do poziomu 12,1 proc.).
Wzrost stopy bezrobocia w październiku br. (w granicach od 0,2 do 0,5 punktu procentowego) odnotowano we wszystkich województwach. Najsilniej wzrosło natężenie bezrobocia w województwach: warmińsko-mazurskim (o 0,6 punktu) oraz lubelskim i zachodniopomorskim (o 0,5 punktu).
Najniższa stopa bezrobocia (na poziomie 9,5 proc.) wystąpiła w województwie wielkopolskim, najwyższa w województwie warmińsko-mazurskim (20,4 proc.).